Μήνυμα απομάκρυνσης από το κλίμα των «ήρεμων νερών» εκπέμπει η Άγκυρα, προαναγγέλλοντας επιστροφή στη στρατηγική των παραβιάσεων του ελληνικού εθνικού εναέριου χώρου στο Αιγαίο, υποστηρίζοντας ότι οι πτήσεις της πραγματοποιούνται –κατά την τουρκική θέση– σε «διεθνή εναέριο χώρο».
Η μεταστροφή της Τουρκίας προς την όξυνση ήταν εμφανής τους τελευταίους μήνες, με αφορμές τον Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό, την ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας – Κύπρου και την παραχώρηση θαλάσσιων οικοπέδων νοτίως της Κρήτης. Καθοριστικό σημείο καμπής θεωρείται, ωστόσο, η περαιτέρω στρατηγική σύγκλιση Ελλάδας και Ισραήλ, η οποία στην Άγκυρα εκλαμβάνεται ως «αντιτουρκική συμμαχία».
Η αναγγελία του τουρκικού υπουργείου Εθνικής Άμυνας για επιστροφή στην προ Φεβρουαρίου 2023 τακτική των παραβιάσεων είχε προεξοφληθεί σε διπλωματικούς κύκλους, καθώς η δυναμική των διμερών επαφών παρουσίαζε εμφανή κόπωση. Αθήνα και Άγκυρα προσέγγισαν τη Διακήρυξη των Αθηνών (Δεκέμβριος 2023) με διαφορετική φιλοσοφία: για την ελληνική πλευρά αποτέλεσε πλαίσιο καλής θέλησης, ενώ για την τουρκική ερμηνεύθηκε ως άτυπο μορατόριουμ σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο.
Το πρώτο σαφές μήνυμα εστάλη τον Ιούλιο του 2024, όταν η Τουρκία ακύρωσε επί του πεδίου τις έρευνες για την ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας – Κύπρου. Στη συνέχεια, η κατάθεση του Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού και οι ενεργειακές κινήσεις της Αθήνας αξιοποιήθηκαν από τους «σκληρούς» της Άγκυρας ως επιχείρημα περί παραβίασης των συμφωνηθέντων.
Τους τελευταίους μήνες καταγράφηκε αύξηση αυθαιρεσιών εντός ελληνικών χωρικών υδάτων, ενώ σημειώθηκε και επεισόδιο εμπλοκής σκαφών του Λιμενικού Σώματος με τουρκική ακταιωρό ανοιχτά του Αγαθονησίου. Παράλληλα, ο Τούρκος υπουργός Άμυνας Γιασάρ Γκιουλέρ προειδοποίησε ότι ενδεχόμενη ανάπτυξη πυραυλικών συστημάτων στα νησιά παραβιάζει –κατά την τουρκική αντίληψη– το καθεστώς αποστρατιωτικοποίησής τους.
Ιδιαίτερη ενόχληση προκαλεί στην Άγκυρα το γεγονός ότι τα συστήματα αυτά είναι ισραηλινής τεχνολογίας. Η εκτίμηση αυτή ενισχύθηκε μετά την τριμερή σύνοδο κορυφής Ελλάδας, Ισραήλ και Κυπριακής Δημοκρατίας στα Ιεροσόλυμα, με τη συμμετοχή των ηγετών Μπέντζαμιν Νετανιάχου, Κυριάκος Μητσοτάκης και Νίκου Χριστοδουλίδη.
Την επομένη της συνόδου καταγράφηκε η πρώτη εικονική αερομαχία ελληνικού και τουρκικού F-16 ανάμεσα σε Λέσβο και Λήμνο, κατά τη διάρκεια αναχαίτισης λόγω παραβίασης του ελληνικού εναέριου χώρου.
Απαντώντας στις τουρκικές κινήσεις, ο υπουργός Εθνικής Άμυνας Νίκος Δένδιας ξεκαθάρισε από τη Σάμο ότι «η Ελλάδα ουδένα απειλεί», υπογραμμίζοντας ωστόσο πως είναι απολύτως αποφασισμένη να υπερασπιστεί την κυριαρχία και τα κυριαρχικά της δικαιώματα, τονίζοντας ότι πρόκειται για συνταγματική υποχρέωση των Ενόπλων Δυνάμεων και του ελληνικού λαού.
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, το 2025 κλείνει με 219 παραβιάσεις του εθνικού εναέριου χώρου και μία εμπλοκή ελληνικού και τουρκικού μαχητικού, σηματοδοτώντας την επιστροφή της Άγκυρας σε μια πολιτική έντασης στο Αιγαίο, μετά από τρία χρόνια αισθητής αποκλιμάκωσης.
