Το ΥΠΕΘΟ ανακοίνωσε τρεις παρεμβάσεις για τις φοροαπαλλαγές στα εισοδήματα από ενοίκια, σε πρώην κλειστά ακίνητα. Θετικά μέτρα, αλλά δε λύνουν τη στεγαστική κρίση, σχολιάζουν παράγοντες της αγοράς.
Πάγια αιτήματα των ιδιοκτητών-εκμισθωτών ακινήτων ικανοποιούν οι τρεις παρεμβάσεις για τις φοροαπαλλαγές στα εισοδήματα από ενοίκια, που ανακοίνωσε ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Kυριάκος Πιερρακάκης. Πρακτικά αφορούν βελτιωτικές τροποποιήσεις στο νόμο που ψηφίστηκε πέρυσι, για την τριετή φοροαπαλλαγή όσων διαθέτουν στη μακροχρόνια μίσθωση ακίνητα που ήταν κλειστά επί τριετία ή νοικιάζονταν με βραχυχρόνια μίσθωση. Όπως είχαν διαμαρτυρηθεί κατ’επανάληψη οι εκπρόσωποι των ιδιοκτητών, ελάχιστοι έκαναν χρήση της σχετικής νομοθεσίας, αφού υπήρχαν περιορισμοί που την καθιστούσαν σχεδόν ανεφάρμοστη.
Bελτιωτικά μέτρα
Τα νέα βελτιωτικά μέτρα συμπεριλαμβάνονται στο νομοσχέδιο του ΥΠΕΘΟ «Φορολογική μεταρρύθμιση για το δημογραφικό και τη μεσαία τάξη – Μέτρα στήριξης για την κοινωνία και την οικονομία». Το νομοσχέδιο παρουσιάστηκε την Τρίτη 30 Οκτωβρίου στο υπουργικό συμβούλιο και αφορά τις φοροελαφρύνσεις που ανακοίνωσε ο Μητσοτάκης στη ΔΕΘ. Οι βελτιωτικές διατάξεις για να ανοίξουν περισσότερα κλειστά διαμερίσματα είναι οι εξής:
• Η φοροαπαλλαγή για τους πολύτεκνους δεν θα περιορίζεται σε διαμερίσματα με εμβαδόν τα 120 τμ. Θα αυξάνεται κατά 20 τετραγωνικά για άνω των δύο τέκνων.
Δηλαδή, στα 140 τ.μ. για τρίτο παιδί, στα 160 τ.μ. για τέταρτο παιδί κ.λπ. Μέχρι τώρα ο ιδιοκτήτης-εκμισθωτής απαλλασσόταν από τη φορολογία εισοδήματος από ενοίκια για τρία χρόνια, μόνο για ακίνητα ως 120 τ.μ.
• Εξαιρούνται από την υποχρέωση τριετούς συμβολαίου ενοικίασης ειδικές κατηγορίες δημοσίων υπαλλήλων (εκπαιδευτικοί, γιατροί, νοσηλευτές, ένστολοι).
Με τις αλλαγές που υιοθετούνται, οι ιδιοκτήτες ακινήτων θα μπορούν να νοικιάζουν σε συγκεκριμένους δημόσιους λειτουργούς ακίνητα ακόμη και με συμβόλαιο εξαμήνου, χωρίς οι ίδιοι να χάνουν το όφελος της τριετούς φοροαπαλλαγής.
• Οι ιδιοκτήτες ακινήτων δεν θα χάνουν τη φοροαπαλλαγή ούτε στην περίπτωση που ο ενοικιαστής «σπάσει» το τριετές συμβόλαιο πριν από τη λήξη του, υπό την αίρεση ότι εντός τριμήνου θα βρεθεί νέος ενοικιαστής.
Εκτός συζήτησης το πλαφόν στα ενοίκια
Παρά τις εκκλήσεις των ενοικιαστών αλλά και τις προτάσεις τις αντιπολίτευσης για πλαφόν στα ενοίκια, η κυβέρνηση απορρίπτει κατηγορηματικά κάθε τέτοια συζήτηση. «Δεν θα μπούμε σε σοβιετικής λογικής μέτρα», σχολιάζουν χαρακτηριστικά πηγές του ΥΠΕΘΟ.
Αξίζει να σημειωθεί ότι περιορισμούς στις αυξήσεις ή/και ρυθμιζόμενο καθεστώς ενοικίου έχουν θέσει μια σειρά ευρωπαϊκές χώρες, μεταξύ τους η Γαλλία, η Γερμανία, η Αυστρία, η Ιταλία.
Από το ΥΠΕΘΟ επιβεβαιώνεται ότι οι τρεις βελτιωτικές παρεμβάσεις πάρθηκαν κατόπιν συνεννόησης με την αγορά, ιδίως την ΠΟΜΙΔΑ. Κρίνεται ότι είναι υπέρ των ιδιοκτητών αλλά και των ενοικιαστών. Θεωρείται ότι θα λειτουργήσουν συνδυαστικά με επερχόμενες ρυθμίσεις, για τα αδρανή ιδρύματα και τις σχολάζουσες κληρονομιές ώστε να διατεθούν περισσότερα ακίνητα προς ενοικίαση. Προς το παρόν έχουν καταγραφεί 2.000 αδρανή ιδρύματα
Αναφέρεται επίσης ότι τα τρία μέτρα Πιερρακάκη συμπληρώνουν όσα ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός στη ΔΕΘ για το στεγαστικό, π.χ. την επέκταση της απαγόρευσης στα νέα Αirbnb σε κεντρικές περιοχές, την αναστολή ΦΠΑ σε νέες οικοδομές, τον ενδιάμεσο συντελεστή στη φορολόγηση ενοικίων, την ενίσχυση του προγράμματος «Ανακαινίζω-Εξοικονομώ» και την κοινωνική αντιπαροχή.
Όσο για το μέτρο της επιστροφής ενοικίου, το ΥΠΕΘΟ δηλώνει ότι θα παρακολουθεί στενά την αγορά, για τυχόν αδικαιολόγητες αυξήσεις ενοικίων, και θα παρέμβει αν υπάρξει κατάχρηση του μέτρου. Δεν διευκρινίζεται ωστόσο πώς θα γίνει αυτό.
Πώς σχολιάζει η αγορά τις παρεμβάσεις Πιερρακάκη
Θετικά βλέπουν οι εκπρόσωποι της αγοράς τις βελτιώσεις στις φοροαπαλλαγές από ενοίκια, υπογραμμίζουν ωστόσο ότι δεν αρκούν για να αυξήσουν την προσφορά ή να συγκρατήσουν τα μισθώματα.
Σύμφωνα με τον κ. Ηλία Παπαγεωργιάδη, επενδυτή και αναλυτή της αγοράς ακινήτων, οι ανακοινώσεις Πιερρακάκη κινούνται σε σωστή κατεύθυνση και διορθώνουν προϋπάρχοντα λάθη. Υπάρχουν όμως και θέματα που μένει να διασαφηνιστούν. «Για τα συμβόλαια ενοικίασης που αφορούν δημόσιους υπαλλήλους, πρέπει να διευκρινιστεί αν θα είναι εξάμηνα ή και μεγαλύτερης διάρκειας. Αν είναι εννιά μηνών τότε θα καλύπτουν για παράδειγμα έναν δάσκαλο που μετατίθεται σε νησί για μια σχολική χρονιά. Αν είναι μικρότερης διάρκειας, δεν θα τον καλύπτουν. Δεύτερον, δεν συμπεριλαμβάνουν καθόλου τον ιδιωτικό τομέα. Δεν είναι μόνο οι δημόσιοι υπάλληλοι που πάνε στα νησιά, υποφέρουν και τα παιδιά που πάνε να δουλέψουν σεζόν. Όμως για να είμαστε δίκαιοι, οι ανακοινώσεις θα λύσουν πολλά προβλήματα και θα προσθέσουν σπίτια στην αγορά, αν υλοποιηθούν σωστά».
Ο ίδιος θεωρεί ότι με την επιστροφή του ενοικίου, θα ανέβουν οι νέες μισθώσεις. «Στις παλιές μισθώσεις θα επωφεληθεί ο ενοικιαστής, εφόσον τον καλύπτει το μισθωτήριο συμβόλαιο π.χ. για άλλα τρία ή τέσσερα χρόνια. Όμως όποιος πάει να νοικιάσει τώρα, θα συναντήσει έναν ιδιοκτήτη που θα ξέρει ότι θα πάρει πίσω ένα ενοίκιο, οπότε δεν αποκλείεται να του ζητήσει κάτι παραπάνω, ειδικά σε περιοχές με έλλειψη προσφοράς ποιοτικών κατοικιών προς ενοικίαση».
Βοηθητικά μέτρα, αλλά δεν θα ρίξουν τα ενοίκια
Συγκρατημένος ως προς την αποτελεσματικότητα των μέτρων Πιερρακάκη είναι ο πρόεδρος του Συλλόγου Μεσιτών Αττικής Δημήτρης Ποταμιάνος. «Είναι βοηθητικά στο επίπεδο των φοροαπαλλαγών, αλλά δεν θα λύσουν τη στεγαστική κρίση».
Το βασικό ζητούμενο είναι να αυξηθεί η προσφορά ακινήτων στην αγορά, κάτι που θα γίνει μόνο με μακράς πνοής παρεμβάσεις, επιμένει ο εκπρόσωπος των μεσιτών. Θεωρεί ότι πρέπει να επιταχυνθούν οι διαδικασίες ώστε να αξιοποιηθούν τα κενά ακίνητα των ιδρυμάτων και οι σχολάζουσες κληρονομιές. Προς το παρόν έχει ξεκινήσει μια πρώτη καταγραφή, που περιλαμβάνει 2.000 αδρανή ιδρύματα και 7.000 σχολάζουσες κληρονομιές
Σχολιάζοντας τα τελευταία στοιχεία της ΤτΕ για τις τιμές ακινήτων, ο κ. Ποταμιάνος εκτιμά ότι θα συνεχιστεί η επιβράδυνση των αυξήσεων και πιθανόν η χρονιά θα κλείσει με μεσοσταθμικές αυξήσεις 2%-3% (από 9% το 2024 και 13,9% το 2023), οδεύοντας σε μια «ισορροπία σε σταθερά υψηλά επίπεδα».
Έπραξαν τα αυτονόητα με καθυστέρηση
Ο πρόεδρος τoυ Πανελλαδικού Δικτύου Κτηματομεσιτών E-Real Estates Θεμιστοκλής Μπάκας, δηλώνει ότι τα μέτρα είναι μεν θετικά, αλλά με πολύ περιορισμένο κοινό.
«Είναι κάποια πράγματα πολύ βασικά τα οποία ζήταγε όλη η αγορά από την πρώτη μέρα που ψηφίστηκε ο νόμος για τον μηδενικό φορολογικό συντελεστή (σ.σ. στα εισοδηματα από ενοίκια για πρώην κλειστά ακίνητα). Ήταν λάθος να τιμωρείς έναν ιδιοκτήτη όταν ο ενοικιαστής αποχωρεί πριν τη λήξη του συμβολαίου για λόγους ανωτέρας βίας. Έστω και με καθυστέρηση ενός ολόκληρου χρόνου, έπραξαν τα αυτονόητα», σχολιάζει στο in.
«Από την άλλη δεν πρόκειται να αλλάξει τίποτα στην πράξη για τη μεγάλη πλειοψηφία των ενοικιαστών».
Ο ίδιος θεωρεί ότι ένα οριζόντιο πλαφόν στα ενοίκια θα ήταν λάθος, σε μια ελεύθερη οικονομία. «Θα μπορούσαν όμως να τεθούν όροι στους ιδιοκτήτες που έχουν χρηματοδοτηθεί από το κράτος για να ανακαινίσουν τα ακίνητά τους, ώστε να τα ενοικιάζουν σε προσιτή τιμή». Επίσης προτείνει να εγγυάται το Δημόσιο την ίδια συμμετοχή όσων πληρούν τις προϋποθέσεις για επιδοτούμενα δάνεια από το «Σπίτι Μου 2», εφόσον αποδεδειγμένα δεν τα διαθέτουν.
