Οι ελληνικοί υδρογονάνθρακες στα «χέρια» των Big Oil – Ο διαγωνισμός για το block «Νότια της Πελοποννήσου» – Στο ραντάρ Chevron και ExxonMobil offshore εκτάσεις νότια της Κρήτης
Σε νέα …πίστα μπαίνει το project «υδρογονάνθρακες» στην Ελλάδα έπειτα από το ενδιαφέρον της Chevron για έρευνες σε θαλάσσια περιοχή η οποία οριοθετείται σε μια έκταση που ξεκινά νοτιοδυτικά της Πελοποννήσου και φτάνει έως τα δυτικά της Κρήτης.
Δηλαδή συνορεύει με τα θαλάσσια οικόπεδα «Δυτικά της Κρήτης» και «Νοτιοδυτικά της Κρήτης» που έχουν ήδη παραχωρηθεί στην κοινοπραξία ExxonMobil (operator) – HELLENiQ Energy.
Ενδιαφέρον εκδήλωσε επίσης και η HELLENiQ Energy για ένα νέο θαλάσσιο μπλοκ, το «Α2», το οποίο βρίσκεται στο βόρειο άκρο του οικοπέδου που έχει «μαγνητίσει» τη Chevron.
Υδρογονάνθρακες: Το block της Chevron και οι νέες περιοχές νότια της Κρήτης
Μάλιστα, όπως αναφέρει στον «Οικονομικό Ταχυδρόμο» κυβερνητικό στέλεχος, ο διαγωνισμός θα προκηρυχθεί άμεσα (πιθανώς και εντός της εβδομάδας) και σε κάθε περίπτωση αναμένεται να «τρέξει» πριν τα τέλη Φεβρουαρίου. Θα αφορά και τις δύο περιοχές δηλαδή τόσο το οικόπεδο «Νότια της Πελοποννήσου», όσο και το «Α2».
Ωστόσο, σύμφωνα με την ίδια πηγή, η ελληνική κυβέρνηση προτίθεται το επόμενο διάστημα να ανοίξει κι άλλο το παιχνίδι και να προχωρήσει σε νέες παραχωρήσεις περιοχών για έρευνα και εξόρυξη υδρογονανθράκων, το πιθανότερο για θαλάσσια οικόπεδα νοτίως της Κρήτης που αποτελούν συνέχεια προς τα νοτιοανατολικά των παραχωρήσεων των ExxonMobil– HELLENiQ Energy, πάντα υπό το …βλέμμα του Υπουργείου Εξωτερικών καθώς η συγκεκριμένη περιοχή αποτελεί «κόκκινο πανί» για την τουρκική πλευρά.
Υδρογονάνθρακες: Ο διαγωνισμός για τα νέα θαλάσσια οικόπεδα «Νότια της Πελοποννήσου» και «Α2»
Σε κάθε περίπτωση, ο διαγωνισμός για τα δύο νέα γειτονικά οικόπεδα θα είναι …παιχνίδι για δύο (Chevron και HELLENiQ Energy) ανοίγοντας την πόρτα και για ευρύτερες συνέργειες τόσο μεταξύ τους, όσο και με άλλους «παίκτες» του upstream.
Άλλωστε η πρόσκληση προς υποβολή αιτήσεων για αναζήτηση υδρογονανθράκων αποστέλλεται για δημοσίευση και στην επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η προθεσμία υποβολής των αιτήσεων ορίζεται στην πρόσκληση, αν και δεν μπορεί να είναι μικρότερη των 90 ημερών, στη διάρκεια των οποίων εκτός από τη Chevron και τη HELLENiQ Energy που έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον, θα μπορούν να συμμετέχουν και άλλοι παίκτες. Μάλιστα, όπως αναφέρουν αρμόδιες πηγές, την πόρτα του ΥΠΕΝ έχουν περάσει και άλλοι διεθνείς παίκτες.
Η πρόσκληση και οι υπουργικές αποφάσεις
Στην πρόσκληση θα αναφέρεται η προς αναζήτηση περιοχή, οι όροι και οι υποχρεώσεις του αδειούχου, τα κριτήρια επιλογής του, το ύψος του καταβλητέου παραβόλου και της εγγυητικής, η προθεσμία χορηγήσεως της άδειας και άλλες λεπτομέρειες. Θα πρέπει ωστόσο να προηγηθούν τρεις υπουργικές αποφάσεις καθώς και η υποβολή της Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) η οποία σύμφωνα με πληροφορίες είναι έτοιμη από την Ελληνική Διαχειριστική Εταιρία Υδρογονανθράκων και Ενεργειακών Πόρων (ΕΔΕΥΕΠ). Με την πρώτη απόφαση θα γίνει αποδοχή του αιτήματος της Chevron για έρευνα στη θαλάσσια περιοχή νοτιοδυτικά της Πελοποννήσου και έως δυτικά της Κρήτης, η δεύτερη θα οριοθετεί την ακριβή ζώνη της παραχώρησης και η τρίτη θα εγκρίνει την πρόσκληση, θα περιλαμβάνει τις λεπτομέρειες του διαγωνισμού και θα προσδιορίζει τον τύπο της σύμβασης που θα υπογραφεί με τον παραχωρησιούχο.
Η εθνική στρατηγική
Το περαιτέρω άνοιγμα στις έρευνες υδρογονανθράκων εντάσσεται στην εθνική στρατηγική για την ενεργειακή ανεξαρτησία της Ελλάδας ενώ συνδέεται και με την πρόθεση της νέας κυβέρνησης Ντόναλντ Τραμπ στις ΗΠΑ να στηρίξει τις αμερικανικές εταιρείες εξόρυξης υδρογονανθράκων. Άλλωστε, μόνο τυχαία δεν ήταν η επιλογή της χθεσινής ημερομηνίας ορκωμοσίας του Αμερικανού προέδρου για την ανακοίνωση του ενδιαφέροντος της αμερικανικής εταιρείας Chevron- της δεύτερης μεγαλύτερης παγκοσμίως ιδιωτικής εταιρείας που δραστηριοποιείται στον κλάδο των υδρογονανθράκων – για έρευνες στα ελληνικά νερά του Ιονίου.
Σε συνδυασμό μάλιστα με το γεγονός ότι ήδη δραστηριοποιείται στην Ελλάδα ο άλλος αμερικανικός κολοσσός, η ExxonMobil, ενισχύει τον γεωπολιτικό ρόλο της Ελλάδας στην περιοχή της νοτιοανατολικής Μεσογείου. Παράλληλα, η αξιοποίηση δυνητικών εγχώριων κοιτασμάτων φυσικού αερίου αναμένεται αφενός ως «καύσιμο – γέφυρα» να ενισχύσει την πράσινη ενεργειακή μετάβαση και αφετέρου να λειτουργήσει προς όφελος της ενεργειακής ανεξαρτησίας και ασφάλειας της χώρας.
Το ενδιαφέρον της Chevron
Το ενδιαφέρον της Chevron για τις παραχωρήσεις οικοπέδων για έρευνες στην Ελλάδα είχε εκδηλωθεί ήδη από το 2014 όταν είχε αποκτήσει τα διαθέσιμα τότε σεισμικά δεδομένα. Παράλληλα, την τελευταία διετία η εταιρεία βρισκόταν σε συζητήσεις με τις αρμόδιες αρχές για την είσοδό της στο upstream της Ελλάδας, είτε σε υφιστάμενες παραχωρήσεις σε σύμπραξη με άλλους παίκτες (όπως με τις Exxon Mobil και Helleniq Energy για τα οικόπεδα της Κρήτης) είτε σε νέες.
Η παραχώρηση που διεκδικεί σήμερα η αμερικανική εταιρεία είναι η τρίτη μεγαλύτερη στην Ελλάδα και φτάνει τα 11.000 τ.χλμ. Οι δύο μεγαλύτερες είναι των ExxonMobil – Helleniq Energy «Δυτικά της Κρήτης» με έκταση πάνω από 20.000 τ.χλμ. και «Νοτιοδυτικά της Κρήτης» περί τα 20.000 τ.χλμ. Σύμφωνα με πληροφορίες, οι σεισμικές έρευνες της ExxonMobil έχουν εντοπίσει ελπιδοφόρους στόχους σε φυσικό αέριο, αυξάνοντας τις πιθανότητες για τον εντοπισμό κοιτασμάτων και στη νέα περιοχή «Νότια της Πελοποννήσου» που ενδιαφέρει τη Chevron, η οποία αποτελεί φυσική συνέχεια των άλλων δύο. Μάλιστα, τον Απρίλιο αναμένεται η ExxonMobil να λάβει και την επενδυτική απόφαση για την προετοιμασία της πρώτης ερευνητικής γεώτρησης.
Το νέο θαλάσσιο πάρκο
Παράλληλα, το «ανακάτεμα» του χάρτη στο πεδίο των ερευνών για υδρογόνανθρακες οδηγεί στην απελευθέρωση ήδη αδειοδοτημένων θαλάσσιων περιοχών έρευνας υδρογονανθράκων στο Ιόνιο Πέλαγος, οι οποίες θα διευρύνουν χωρικά και θα καταστήσουν συνεχές το Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο του Ιονίου, για την επίτευξη των περιβαλλοντικών στόχων του. Πρόκειται για μία από τις δύο θαλάσσιες προστατευόμενες περιοχές που είχαν ανακοινωθεί από τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Θοδωρή Σκυλακάκη τον περασμένο Απρίλιο στο πλαίσιο της 9ης Διεθνούς Διάσκεψης “Our Ocean Conference”.
Το θαλάσσιο πάρκο του Ιονίου δημιουργείται για την προστασία των κητωδών (φάλαινες, ζιφιοί, φώκιες, δελφίνια κλπ.) στο τμήμα της Ελληνικής Τάφρου του Ιονίου πελάγους και περιλαμβάνει 12 περιοχές του δικτύου Natura, αλλά και άλλες περιοχές. Η σχετική μελέτη πλησιάζει στην ολοκλήρωσή της και αφορά στον θαλάσσιο χώρο που ξεκινά από τα Αντικύθηρα, καλύπτοντας μια συνεχή θαλάσσια ζώνη κατά μήκος των νότιων και δυτικών ακτών της Πελοποννήσου, έως τις Ζάκυνθο, Κεφαλονιά, Ιθάκη και Λευκάδα και περικλείει τις περιβαλλοντικά σημαντικές νήσους των Στροφάδων.
Η επιστροφή παραχωρήσεων
Για την απελευθέρωσή αποσπασθέντων τμημάτων από το οικόπεδο «10» έχει ήδη υπάρξει συμφωνία με τη μισθώτρια εταιρεία, τη HELLENiQ Energy. Ούτως ή άλλως στο τέλος κάθε φάσης μιας παραχώρησης, η εταιρεία έχει δικαίωμα να επιστρέψει ένα 20% της έκτασης που δεν την ενδιαφέρει. Έτσι, θα αποδώσει πίσω στο Δημόσιο τμήμα της παραχώρησης, ενώ παράλληλα ενδιαφέρεται για αντίστοιχη έκταση στα νότια όρια του συγκεκριμένου «μπλοκ», δηλαδή για το νέο οικόπεδο «A2». Επίσης, η παραχώρηση «Κατάκολο» που αφορά σε μικρό κοίτασμα πετρελαίου κοντά στη δυτική ακτή της Πελοποννήσου πρόκειται να απελευθερωθεί από την Energean και θα συμπεριληφθεί επίσης στο νέο Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο, ενώ η HELLENiQ Energy θα επιστρέψει και ένα τμήμα της παραχώρησης στο μπλοκ «Ιόνιο», το οποίο βρίσκεται βορειότερα (νοτίως της Κέρκυρας).
