Το υπό επεξεργασία νέο σύστημα εκλογής των δημοτικών και περιφερειακών εκλογών που παρουσίασε ο Υπουργός Εσωτερικών Θεόδωρος Λιβάνιος, σχολιάζουν στο in δήμαρχοι της χώρας, οι οποίοι αναπτύσσουν και τις σκέψεις τους για τον νέο Κώδικα της Αυτοδιοίκησης όπου εκεί αναμένεται να περιγράφεται λεπτομερώς και το σύστημα εκλογής.
Αν και η Αυτοδιοίκηση έχει στο σύνολο της άλλες αγωνίες, όπως την ακραία υποστελέχωση και τους περιορισμένους πόρους, μεταξύ άλλων, το νέο σύστημα εκλογής των αντιπροσώπων μας στους δήμους και τις περιφέρειες, αναμφίβολα έχει την δική του σημασία. Ακολουθούν οι τοποθετήσεις τεσσάρων έμπειρων δημάρχων της χώρας:
Εμπιστευτείτε την Αυτοδιοίκηση
Δήμαρχος Πειραιά, Γιάννης Μώραλης: «Ο Νέος Κώδικας Αυτοδιοίκησης αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα της Αυτοδιοίκησης και ευελπιστώ ότι θα βελτιώσει τη λειτουργία του πρώτου βαθμού Αυτοδιοίκησης.
Ωστόσο δεν πρόκειται να επιλύσει τα μείζονα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι Δήμοι, όπως είναι η ελλιπής χρηματοδότηση, η ακραία υποστελέχωση των υπηρεσιών μας, η μεταφορά νέων αρμοδιοτήτων χωρίς τους επαρκείς πόρους και μια σειρά άλλων κρίσιμων ζητημάτων.
Αυτά για να επιλυθούν απαιτείται πάνω από όλα εμπιστοσύνη από την κυβέρνηση στην Αυτοδιοίκηση και να ληφθεί μια σειρά αποφάσεων, ώστε οι Δήμοι να μπορούν να είναι οικονομικά αυτοτελείς και να παρέχουν στους δημότες τους υπηρεσίες σε κρίσιμους τομείς υποδομών και βελτίωσης της καθημερινότητας τους». Ο Δήμαρχος Πειραιά έχει τονίσει ότι ο εκλογικός νόμος δεν είναι το θέμα της αυτοδιοίκησης, τονίζοντας με αυτή την σκέψη του πως άλλα είναι τα βασικά ζητούμενα, όπως περιγράφονται στην τοποθέτηση που προηγήθηκε.
Ο Δήμος είναι «Ένας» χωρίς «Φορτουνάκηδες» και «Βροντάκηδες»
Δήμαρχος Παπάγου-Χολαργού, Ηλίας Αποστολόπουλος: «Καταρχάς να πω ότι ως μέλος της υποεπιτροπής για τη σύνταξη του νέου Κώδικα Τοπικής Αυτοδιοίκησης οφείλω να ομολογήσω πως γίνεται μια σοβαρή δουλειά, και η εφαρμογή του σίγουρα θα έχει θετικά αποτελέσματα.
Ο νέος Κώδικας που παρουσίασε ο Υπουργός Εσωτερικών Θεόδωρος Λιβάνιος, φέρνει και πολλές και σημαντικές αλλαγές στον τρόπο που θα γίνονται από εδώ και πέρα οι εκλογές σε δήμους και περιφέρειες.
Ο στόχος είναι να γίνουν πιο λειτουργικές οι τοπικές αρχές, να ενισχυθεί η διαφάνεια, αλλά και να δοθεί ώθηση στη συμμετοχή – ιδιαίτερα των νέων.
Οι βασικές αλλαγές που προβλέπονται στο εκλογικό σύστημα είναι:
• Καθιερώνεται το ενιαίο ψηφοδέλτιο σε κάθε δήμο και περιφέρεια για όλους τους συμβούλους – δεν θα υπάρχουν ξεχωριστές λίστες ανά δημοτική ή περιφερειακή ενότητα.
• Οι εκλογές θα γίνονται σε έναν γύρο, με δυνατότητα δεύτερης επιλογής στο ψηφοδέλτιο, ώστε να εξασφαλίζεται η μεγαλύτερη δυνατή νομιμοποίηση του Δημάρχου ή Περιφερειάρχη.
• Η εκλογική διαδικασία μεταφέρεται στο τέλος Νοεμβρίου (αντί για Οκτώβριο).
• Καθιερώνεται ποσόστωση για υποψηφίους κάτω των 30 ετών, για να ενισχυθεί η συμμετοχή της νέας γενιάς.
• Αλλάζει η σύνθεση των ψηφοδελτίων – μειώνεται ο ανώτατος αριθμός υποψηφίων (50% πάνω από τις θέσεις, αντί για 150%).
• Καταργούνται οι αποσπάσεις των εκλεγμένων δημοσίων υπαλλήλων, ώστε να μη χρησιμοποιείται η εκλογή για υπηρεσιακές διευκολύνσεις.
• Καθιερώνεται ηλεκτρονική ψήφος (προαιρετικά).
Και πώς μου φαίνονται όλα αυτά;
Δεν θα πω ψέματα: βλέπω ότι γίνεται μια σοβαρή προσπάθεια να μπουν τάξη και λογική στο πώς λειτουργούν οι τοπικές αρχές.
Μερικά από αυτά που αλλάζουν τα θεωρώ πολύ θετικά – άλλα παράλληλα με προβληματίζουν και θεωρώ πως θέλουν περισσότερη σκέψη.
Βέβαια το κυριότερο είναι να εμπιστευθεί η Κυβέρνηση περισσότερο την Αυτοδιοίκηση.
Τι μου άρεσε:
• Το ενιαίο ψηφοδέλτιο δίνει την αίσθηση ενός Δήμου ή μιας Περιφέρειας χωρίς εσωτερικές «πελατειακές» ζώνες.
Είμαστε όλοι ένας τόπος και πρέπει να λειτουργούμε ενιαία.
Οι επόμενες Αυτοδιοικητικές εκλογές θα γίνουν το 2028 επομένως μετά από τον «Καλλικράτη» (18 χρόνια) πρέπει να υπάρχει πλέον η αντίληψη ότι ο Δήμος είναι «Ένας» χωρίς «Φορτουνάκηδες» και «Βροντάκηδες».
• Η ποσόστωση για τους νέους κάτω των 30 είναι καλοδεχούμενη. Είναι καιρός να μπουν οι νέοι ενεργά στη λήψη αποφάσεων.
• Η κατάργηση των αποσπάσεων είναι σωστή. Όποιος θέλει να εκλεγεί, πρέπει να το κάνει για να προσφέρει – όχι για να «βολευτεί».
• Η μείωση του ανώτατου αριθμού υποψηφίων θα κάνει πιο αποτελεσματικό τον τρόπο λειτουργίας των παρατάξεων.
Τι με προβληματίζει:
• Οι εκλογές θα γίνονται σε έναν γύρο.
Οι πολίτες θα μπορούν να βάλουν και δεύτερη επιλογή στο ψηφοδέλτιο. Αν κανείς υποψήφιος Δήμαρχος ή Περιφερειάρχης δεν πιάσει το ποσοστό που θα αποφασιστεί (πχ 50% + 1 ή 43% + 1 )στην πρώτη επιλογή, τότε θα μετρήσουν και οι δεύτερες επιλογές. Το σύστημα δεύτερης επιλογής είναι μεν πρακτικό, φανταστείτε την τεράστια εξοικονόμηση πόρων.
Ακόμα αυξάνει τη συμμετοχή, ακυρώνει τις διαπραγματεύσεις, τις «συναλλαγές» και τους εκβιασμούς μεταξύ πρώτου και δεύτερου γύρου, αλλά φοβάμαι ότι θα μπερδέψει τους ψηφοφόρους αν δεν εξηγηθεί σωστά.
• Η ηλεκτρονική ψήφος είναι καινοτόμα, αυξάνει την συμμετοχή των πολιτών, αλλά έχει τεράστιες απαιτήσεις σε ασφάλεια και αξιοπιστία.
Η πρόσφατη εμπειρία έδειξε μειωμένη συμμετοχή στις εκλογές με ηλεκτρονική ψήφο. Πρέπει λοιπόν, να μελετηθεί και να αποσαφηνιστεί πώς και με ποιον τρόπο θα γίνει.
Συμπερασματικά: Είμαι υπέρ των αλλαγών που φέρνουν διαφάνεια, συμμετοχή και αξιοκρατία. Πιστεύω πως με τον νέο Κώδικα γίνεται μια σοβαρή προσπάθεια να ξεκολλήσει η Αυτοδιοίκηση από τα παλιά της βαρίδια. Αρκεί όλα αυτά να μη μείνουν στο χαρτί και να εφαρμοστούν με σωστή ενημέρωση και διάθεση συνεργασίας. Για να πετύχει ο νόμος, δεν φτάνει να αλλάξει το σύστημα – πρέπει να αλλάξει και η νοοτροπία. Από όλους μας».
«Δεν είμαστε αρνητικοί, και δεν πρέπει να φοβόμαστε τις αλλαγές»
Δήμαρχος Καλαμάτας, Θανάσης Βασιλόπουλος: «Το μείζον για όλους εμάς τους αυτοδιοικητικούς οφείλει να είναι πως μέσα από το νέο Κώδικα της Αυτοδιοίκησης θα διασφαλίσουμε τον αναγκαίο θεσμικό εκσυγχρονισμό των ΟΤΑ, ενισχύοντας την αυτοτέλεια της Αυτοδιοίκησης, βελτιώνοντας την καθημερινότητα των πολιτών, υπηρετώντας με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τις τοπικές μας κοινωνίες και τις ανάγκες τους.
Ως προς τις αλλαγές που προωθούνται στον εκλογικό νόμο που αποτελεί τμήμα συνολικά του υπό σύνταξη νέου Κώδικα της Αυτοδιοίκησης, αν και εκτιμώ ότι έχουμε δρόμο ακόμα μέχρι να οριστικοποιηθούν, θεωρώ –σύμφωνα με όσα έχει ανακοινώσει ο Υπουργός Θ. Λιβάνιος- ότι κινείται στη σωστή κατεύθυνση. Είναι, βέβαια, μια συζήτηση που πρέπει να είναι εξαντλητική.
Δεν είμαστε αρνητικοί, και δεν πρέπει να φοβόμαστε τις αλλαγές. Να κάνουμε πράξη τις δεσμεύσεις μας και να υλοποιούμε έργα που απαντούν στις σύγχρονες ανάγκες των πολιτών χρειάζεται και ο κόσμος είμαι βέβαιος θα εκφραστεί, θετικά ή αρνητικά, ανεξάρτητα εκλογικού νόμου.
Σε κάθε περίπτωση, οι όποιες αλλαγές οφείλουν πρώτιστα να διασφαλίζουν την κυβερνησιμότητα των ΟΤΑ, κάτι που φαίνεται ότι επιτυγχάνεται με τα όσα προωθούνται, διότι η Αυτοδιοίκηση έχει “καεί” από αλλαγές κατά το παρελθόν, με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα αυτό της περίφημη απλή αναλογική του ΣΥΡΙΖΑ, που οδηγούσε στην πλήρη ακυβερνησία».
«Η Διοίκηση του Δήμου Αμαρουσίου αισθάνεται ισχυρή»
Δήμαρχος Αμαρουσίου, Θεόδωρος Αμπατζόγλου: «Οποιαδήποτε αλλαγή στο εκλογικό σύστημα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης οφείλει να υπηρετεί με σαφήνεια και σταθερότητα τον στόχο της ενίσχυσης της δημοκρατικής έκφρασης των πολιτών, της διαφάνειας και της αποτελεσματικής διακυβέρνησης των Δήμων και των Περιφερειών.
Η πρόθεση επανασχεδιασμού του πλαισίου εκλογής των δημοτικών αρχών αποτελεί θεμιτή πρωτοβουλία, υπό την προϋπόθεση ότι βασίζεται σε ευρεία θεσμική διαβούλευση και τεκμηριωμένες προτάσεις. Κομβικής σημασίας, ωστόσο, παραμένει το γεγονός ότι κάθε αλλαγή οφείλει να είναι κατανοητή, λειτουργική και χωρίς να δημιουργεί σύγχυση στο εκλογικό σώμα. Στην κατεύθυνση αυτή, πρέπει να αποφευχθούν πολύπλοκες ρυθμίσεις που μπορεί να οδηγήσουν σε ασάφειες ή παρανοήσεις κατά την άσκηση του εκλογικού δικαιώματος.
Ο Δήμος μας συμμετέχει σε αυτό το διάλογο μέσα από τα θεσμικά όργανα και θα διατυπώσει τις τεκμηριωμένες προτάσεις του για ένα σύστημα που θα εγγυάται την αποτελεσματικότητα στη λειτουργία της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Σε κάθε περίπτωση, η Διοίκηση του Δήμου Αμαρουσίου αισθάνεται ισχυρή και δικαιωμένη από το έργο της και είναι βέβαιη ότι, όποιο κι αν είναι το εκλογικό σύστημα, οι πολίτες θα της δώσουν από την πρώτη Κυριακή εντολή συνέχειας και προοπτικής.»
