Ξεκινούν τον Δεκέμβριο οι μαζικές διαγραφές φοιτητών από τα ελληνικά Πανεπιστήμια, θέτοντας εκτός ΑΕΙ 285.000 άτομα, καθώς θα διαγραφούν οριστικά από τα μητρώα των δημόσιων πανεπιστημίων.
Διαγραφές φοιτητών – Πόσοι μένουν «εκτός»
Η διαδικασία διαγραφής, που πρόκειται να τεθεί σύντομα σε εφαρμογή, αφορά φοιτητές που έχουν υπερβεί τόσο τη νόμιμη ανώτατη διάρκεια σπουδών όσο και την πρόσθετη προθεσμία που προβλέφθηκε με τον νόμο 5224/2025. Η συγκεκριμένη διάταξη παρείχε μία τελευταία ευκαιρία για την ολοκλήρωση των σπουδών τους.
Ήδη έχει δημοσιευθεί η εγκύκλιος του Υπουργείου Παιδείας, η οποία καθορίζει τα βήματα εφαρμογής σχετικά με την ανώτατη διάρκεια φοίτησης και τις διαγραφές, ενώ τα πανεπιστήμια έχουν λάβει αναλυτικές οδηγίες για την υλοποίηση του μέτρου.
Πλαίσιο εφαρμογής
Η υπουργική απόφαση, που εκδόθηκε στις 22 Οκτωβρίου 2025, σε εκτέλεση του άρθρου 76 του νόμου 4957/2022 («Νέοι Ορίζοντες στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα»), θεσπίζει την καθολική και υποχρεωτική εφαρμογή του συστήματος “ν + 2 / ν + 4 / ν + 6” για όλα τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα. Οι πρώτες αυτοδίκαιες διαγραφές φοιτητών αναμένονται να πραγματοποιηθούν από το ακαδημαϊκό έτος 2026–2027.
Η ρύθμιση περιλαμβάνει δικλείδες προστασίας για φοιτητές που αντιμετωπίζουν τεκμηριωμένα εμπόδια ή έχουν περιορισμένο αριθμό μαθημάτων για την ολοκλήρωση των σπουδών τους. Παράλληλα, τα ΑΕΙ οφείλουν να δημιουργήσουν ηλεκτρονικά συστήματα ειδοποίησης και εξατομικευμένους πίνακες ορίων φοίτησης.
Η υπουργός Παιδείας Σοφία Ζαχαράκη δήλωσε ότι η διαδικασία θα προχωρήσει κανονικά, επισημαίνοντας πως το Υπουργείο διαθέτει πλέον πλήρη εικόνα για τους φοιτητές που δεν έχουν ανταποκριθείστις υποχρεώσεις τους.
Όπως ανέφερε, περίπου 30.000 φοιτητές έχουν ήδη υποβάλει αίτηση, αξιοποιώντας τη μεταβατική δυνατότητα ολοκλήρωσης σπουδών που προβλέπει ο νόμος.
Οι αριθμοί πίσω από τις διαγραφές
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Υπουργείου Παιδείας και της Συνόδου Πρυτάνεων, το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΕΚΠΑ) παρουσιάζει τον μεγαλύτερο αριθμό φοιτητών που παραμένουν εγγεγραμμένοι χωρίς να έχουν ολοκληρώσει τις σπουδές τους, με 83.970 συνολικά. Το υψηλό αυτό ποσοστό αποδίδεται στο μέγεθος και τη μακρόχρονη λειτουργία του ιδρύματος, καθώς περιλαμβάνονται ακόμη εγγραφές που χρονολογούνται από το 1938. Σε ορισμένες περιπτώσεις, δεν είναι δυνατόν να προσδιοριστεί με ακρίβεια το έτος εισαγωγής λόγω έλλειψης παλαιότερων ηλεκτρονικών αρχείων.
Αντίθετα, το Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας καταγράφει το υψηλότερο ποσοστό ενεργών φοιτητών ανάμεσα στους λεγόμενους «αιώνιους», με 42,17% εξ αυτών να συμμετέχουν στις πρόσφατες εξεταστικές περιόδους. Στον αντίποδα, στα πρώην ΤΕΙ —τα οποία ενσωματώθηκαν στα πανεπιστήμια το 2018— η συμμετοχή είναι περιορισμένη. Ενδεικτικά, στο πρώην ΤΕΙ Δυτικής Ελλάδας μόλις το 2,3% των ενεργών φοιτητών συμμετείχε σε εξετάσεις τα τελευταία δύο χρόνια.
Οι «αιώνιοι» φοιτητές ανά πανεπιστήμιο
Τι προβλέπει ο νόμος 5224/2025
Σύμφωνα με τον νόμο, οι φοιτητές, που εισήχθησαν έως το 2016 θα διαγραφούν δύο μήνες μετά τη λήξη της επαναληπτικής εξεταστικής περιόδου του Σεπτεμβρίου 2025, εκτός εάν έχουν υποβάλει αίτηση εξαίρεσης.
Παρέχεται η δυνατότητα παράτασης ή εξαίρεσης μόνο για όσους υποβάλουν εμπρόθεσμα σχετική αίτηση και πληρούν συγκεκριμένα κριτήρια, όπως σοβαρά προβλήματα υγείας ή άλλες τεκμηριωμένες δυσκολίες.
«Τέλος εποχής» για τους «αιώνιους»
Η νέα ρύθμιση στοχεύει στον οριστικό τερματισμό του φαινομένου των λεγόμενων «αιώνιων φοιτητών», το οποίο, σύμφωνα με το Υπουργείο Παιδείας, επηρεάζει τα στατιστικά στοιχεία της ανώτατης εκπαίδευσης και δυσχεραίνει τον προγραμματισμό των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων.
Οι πρυτανικές αρχές εκτιμούν ότι η εκκαθάριση των μητρώων θα διευκολύνει τη διαχείριση πόρων και προσωπικού, ενώ θα συμβάλει στην προσαρμογή των ελληνικών πανεπιστημίων στα ευρωπαϊκά πρότυπα λειτουργίας.
Συνοπτικός πίνακας με όλες τις βασικές διατάξεις και διευκρινίσεις της υπουργικής απόφασης «Ρύθμιση διαδικαστικών ζητημάτων ανώτατης διάρκειας φοίτησης του άρθρου 76 του ν. 4957/2022 (Α΄ 141)» (ΦΕΚ 22/10/2025).
