Το Κτηματολόγιο υπερασπίζεται τη λειτουργία του νέου Γραφείου Δωδεκανήσου και απορρίπτει τα περί “ανασφάλειας δικαίου”
Σε εκτενή απάντησή του, το Ελληνικό Κτηματολόγιο αποδίδει τις δυσχέρειες που καταγράφονται στη λειτουργία του νέου Κτηματολογικού Γραφείου Δωδεκανήσου σε παθογένειες του παλαιού συστήματος της Ρόδου, ενώ παραθέτει τις νομοθετικές παρεμβάσεις που έχουν ήδη γίνει και διαβεβαιώνει πως δεν τίθεται ζήτημα νομικής αβεβαιότητας για τις συναλλαγές.
Η απάντηση, με ημερομηνία 6 Οκτωβρίου 2025 και υπογραφή της γενικής διευθύντριας του Φορέα, κας Ολυμπίας Μαρκέλλου, απευθύνεται στους επαγγελματικούς φορείς της Ρόδου, Κω και Λέρου, οι οποίοι από τις 15 Σεπτεμβρίου είχαν αποστείλει επιστολή προς το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, κάνοντας λόγο για θεσμικά και τεχνικά κενά που –όπως υποστήριζαν– “παγώνουν” τις συναλλαγές και προκαλούν ανασφάλεια δικαίου.
Η επιστολή του Κτηματολογίου, έκτασης εννέα σελίδων, επιχειρεί μια συνολική αποτίμηση της κατάστασης, περιγράφει τα βήματα που έχουν γίνει για τη μετάβαση των Δωδεκανήσων στο ενιαίο σύστημα του Εθνικού Κτηματολογίου και απορρίπτει την κριτική περί “θεσμικής σύγχυσης”.
Οι νομοθετικές και διοικητικές παρεμβάσεις
Το Κτηματολόγιο υπενθυμίζει ότι, με σειρά αποφάσεων του Διοικητικού Συμβουλίου από το 2024 έως το 2025, τέθηκαν οι βάσεις για τη λειτουργία του νέου Γραφείου Δωδεκανήσου με έδρα τη Ρόδο και του Υποκαταστήματος Κω. Οι αποφάσεις αυτές, σε εφαρμογή του Νόμου 4512/2018, ακολούθησαν την κατάργηση των παλαιών Κτηματολογικών Γραφείων Ρόδου, Κω και Λέρου.
Η λειτουργία των νέων δομών προηγήθηκε της έκδοσης της διαπιστωτικής πράξης για τη μετάπτωση στο ΣΠΕΚ, σύμφωνα με τον Νόμο 4934/2022, που καθορίζει τη διαδικασία προσαρμογής των παλαιών δεδομένων στο σύγχρονο πληροφοριακό σύστημα του Εθνικού Κτηματολογίου.
Το Κτηματολόγιο αναγνωρίζει ότι το πρώην γραφείο της Ρόδου λειτουργούσε υπό επιβαρυμένες συνθήκες, με πολυετείς εκκρεμότητες νομικού ελέγχου, οι οποίες εξακολουθούν να επηρεάζουν την ταχύτητα διεκπεραίωσης. Ωστόσο, τονίζει ότι για την αντιμετώπιση αυτών των καθυστερήσεων θεσπίστηκε το άρθρο 88 του Ν. 5172/2025, το οποίο:
-
μεταφέρει την αρμοδιότητα διεκπεραίωσης εκκρεμοτήτων στον προϊστάμενο του νέου Γραφείου,
-
απαγορεύει τον επανέλεγχο ή την ανάκληση αποφάσεων του Κτηματολογικού Δικαστή,
-
καταργεί την επίδοση απορριπτικών αποφάσεων μέσω δικαστικών επιμελητών,
-
και εισάγει απλούστερη διαδικασία γνωστοποίησης προς τους πολίτες.
Παράλληλα, επιτρέπεται προσωρινή απόσπαση προσωπικού από το Υπουργείο Δικαιοσύνης για έξι μήνες, με επιμίσθιο, προκειμένου να υποστηριχθεί η εκκαθάριση των φακέλων.
Η απάντηση στα αιτήματα των φορέων
Η διοίκηση του Ελληνικού Κτηματολογίου αναγνωρίζει το ενδιαφέρον των τοπικών φορέων, ωστόσο απορρίπτει τον ισχυρισμό ότι η μετάβαση στο νέο σύστημα προκάλεσε νομική αστάθεια.
Αντίθετα, επισημαίνει ότι οι δυσκολίες πηγάζουν από “χρονίζουσες παθογένειες” του παλαιού Κτηματολογικού Κανονισμού Ρόδου, ο οποίος δεν είχε εκσυγχρονιστεί και είχε οδηγήσει σε “εθιμικές πρακτικές” καταχώρισης πράξεων εκτός νομικού πλαισίου.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το “συνδυαστικό σύστημα” ταυτόχρονης καταχώρισης παλαιών και νέων πράξεων, το οποίο –όπως σημειώνει το Κτηματολόγιο– δεν προβλέπεται από τη νομοθεσία και δεν μπορεί να εφαρμοστεί στο νέο ενιαίο σύστημα.
Η υπηρεσία υπενθυμίζει ότι το Εθνικό Κτηματολόγιο βασίζεται στην αρχή της χρονικής προτεραιότητας και της απόλυτης τάξης στις εγγραφές, χωρίς εξαιρέσεις ή “τοπικές ιδιαιτερότητες”.
Διευκρινίσεις για επιμέρους νομικά ζητήματα
Η επιστολή παρέχει απαντήσεις σε σειρά θεμάτων που τέθηκαν από τους φορείς:
-
Για την παύση ισχύος του Κτηματολογικού Κανονισμού Δωδεκανήσου, επικαλείται το άρθρο 12 του Ν. 5076/2023, τονίζοντας ότι από την έναρξη λειτουργίας του νέου Γραφείου εφαρμόζεται πλέον ο Ν. 2664/1998, εκτός των διατάξεων περί αρχικών εγγραφών.
-
Για τις αγωγές χρησικτησίας, διευκρινίζει ότι οι δικαστικές αποφάσεις που εκδόθηκαν πριν από την 31η Δεκεμβρίου 2024 θα καταχωρίζονται κανονικά, υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις.
-
Για τα φύλλα και τα διαγράμματα, εξηγεί ότι έως την ολοκλήρωση της μετάπτωσης δεν εκδίδονται αποσπάσματα με ΚΑΕΚ, αλλά χρησιμοποιούνται πιστοποιητικά καταχώρισης αγωγής.
-
Για τις τεχνικές προδιαγραφές, υπενθυμίζει ότι το ΤΕΕ Δωδεκανήσου και οι Δικηγορικοί Σύλλογοι Ρόδου και Κω συμμετείχαν ενεργά στη διαβούλευση και στη νομοπαρασκευαστική διαδικασία.
Το μήνυμα της Διοίκησης
Η κα. Μαρκέλλου καταλήγει υπογραμμίζοντας πως το Ελληνικό Κτηματολόγιο παραμένει ανοιχτό σε συνεργασία με τους τοπικούς και επιστημονικούς φορείς, επισημαίνοντας ότι η μετάβαση στο νέο σύστημα είναι ένα σύνθετο αλλά απολύτως αναγκαίο έργο.
Το Κτηματολόγιο, όπως αναφέρει, έχει ήδη λάβει στοχευμένα μέτρα για την ενίσχυση του νέου Γραφείου Δωδεκανήσου και τη σταδιακή εξάλειψη των συσσωρευμένων προβλημάτων.
Η απάντηση επιχειρεί να επανατοποθετήσει τη συζήτηση σε θεσμικό πλαίσιο, υπενθυμίζοντας ότι τα προβλήματα προέρχονται από το παλαιό καθεστώς και όχι από ελλείψεις του νέου.
Παρά τις αναφορές για καθυστερήσεις και τεχνικά εμπόδια, η διοίκηση διαβεβαιώνει ότι η διαδικασία προχωρά με σχέδιο, νομική θωράκιση και στόχο την πλήρη ενσωμάτωση των Δωδεκανήσων στο Εθνικό Κτηματολόγιο, χωρίς απώλεια δικαιωμάτων ή νομική αβεβαιότητα για τους πολίτες.
