Οι δημοσκοπικές επιδόσεις της Νέας Δημοκρατίας καθιστούν σαφές ότι η κυβέρνηση έχει χάσει την ουσιαστική νομιμοποίηση από τη μεριά της κοινωνίας
Εάν κανείς διαβάσει το φιλοκυβερνητικό ενημερωτικό οικοσύστημα, θα πιστέψει ότι η κυβέρνηση αυτή τη στιγμή είναι πανίσχυρη, κυριαρχεί στο πολιτικό σκηνικό, και προχωρά ακάθεκτη να αλλάξει τη χώρα. Ο ίδιος αλαζονικός τόνος αποτυπώνεται συχνά πυκνά στη ρητορική των υπουργών, που μιλούν λες και η κυβερνητική παράταξη έχει σύμβαση αορίστου χρόνου με την εξουσία.
Μάλιστα, η κυβέρνηση παρουσιάζεται όχι μόνο ως παντοδύναμη αλλά και ως ένα διαρκές success story. Χαρακτηριστικό παράδειγμα το πόσο έχει επενδύσει η κυβέρνηση και τα φιλικά σε αυτή ΜΜΕ στην «εθνική επιτυχία» της εκλογής του Κυριάκου Πιερρακάκη στη θέση του επικεφαλής του Eurogroup, παραβλέποντας βεβαίως ότι το συγκεκριμένο όργανο στη μνήμη της ελληνικής κοινωνίας είναι συνδεδεμένο με τα μνημόνια και τις χειρότερες στιγμές της Ευρώπης.
Μόνο που αυτή η εικόνα ενός διαρκούς success story αφορά αποκλειστικά την ηγεσία της ΝΔ και ένα στενό ακροατήριό της. Γιατί εάν κανείς κοιτάξει τις δημοσκοπήσεις θα διαπιστώσει ότι ως κάθε άλλο παρά επιτυχημένη την αντιμετωπίζει η κοινωνία.
Για την ακρίβεια, οι δημοσκοπήσεις αποτυπώνουν μια ολοένα και μεγαλύτερη αποδοκιμασία της κυβέρνησης. Οι αρνητικές γνώμες σταθερά υπερβαίνουν τα δύο τρίτα, οι θετικές γνώμες ταυτίζονται με το στενό κομματικό ακροατήριο, ο πρωθυπουργός διαρκώς υπολείπεται του «Κανένα» ως προς την καταλληλότητα για την πρωθυπουργία.
Και δεν είναι απλώς ότι η κοινωνία είναι δυσαρεστημένη με μια κυβέρνηση (κάτι που ισχύει ίσως για τις περισσότερες πρόσφατες κυβερνήσεις). Είναι ότι ρητά θέλει τα πράγματα να αλλάξουν. Αυτό δείχνει το γεγονός ότι στις δημοσκοπήσεις έχει σαφή πλειοψηφία το αίτημα πολιτικής αλλαγής, ενώ πλέον προηγείται και το αίτημα για πρόωρες εκλογές έναντι της πολιτικής σταθερότητας. Δηλαδή, η πλειοψηφία των πολιτών θα ήθελε να γίνουν πρόωρες εκλογές για να απαλλαγεί από την κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη.
Αυτή η δυσαρέσκεια και κρίση νομιμοποίησης δεν είναι απλώς ένα πολιτικό «αντανακλαστικό». Έχει να κάνει και με συγκεκριμένες πολιτικές. Στο πυρήνα της δυσαρέσκειας βρίσκεται η ακρίβεια και η κατάσταση της οικονομίας, κοινώς η κρίση κόστους ζωής, συμπεριλαμβανομένης της στεγαστικής κρίσης. Όμως, οι πολίτες πλέον αναφέρουν ως λόγους, σε υψηλά ποσοστά μάλιστα, την κρίση των θεσμών και τη διαφθορά.
Αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία: τα τελευταία χρόνια είχαμε συνηθίσει να βλέπουμε έναν κυνισμό να εμπεδώνεται στην κοινωνία και τα θέματα θεσμών να μην έχουν την ίδια βαρύτητα. Φάνηκε αυτό όταν μάθαμε ότι είχε οργανωθεί από το Μέγαρο Μαξίμου σύστημα παρακολουθήσεων δημοσιογράφων, επιχειρηματιών, πολιτικών, δικαστών, υπουργών, αλλά αυτό δεν έριξε την κυβέρνηση (παρότι, τηρουμένων των αναλογιών, το Predatorgate ήταν το ελληνικό Watergate).
Όμως, φαίνεται ότι η προσπάθεια εξασφάλισης ασυλίας για τα Τέμπη και ο οχετός που αποκαλύπτεται για το πώς είχε στηθεί ένα κομματικό πάρτι διασπάθισης κοινοτικών επιδοτήσεων γύρω από τον ΟΠΕΚΕΠΕ, έχουν ξεπεράσει κάθε όριο αντοχής των πολιτών και πλέον η κυβέρνηση «πιστώνεται» μεγάλο βαθμό διαφθοράς και περιφρόνηση για τους θεσμούς. Στοιχείο που κάνει την κοινωνία ακόμη πιο εχθρική απέναντί της.
Το τελευταίο διάστημα, σχηματικά από τη ΔΕΘ και μετά η κυβέρνηση έχει «παίξει τα ρέστα της», δηλαδή έχει εξαγγείλει «παροχές», έχει – υποτίθεται – στηρίξει συγκεκριμένες κοινωνικές ομάδες, έχει υπερπροβάλει ότι έχουμε υψηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης από ό,τι η υπόλοιπη Ευρωζώνη, έχει διαφημίσει την εκλογή Πιερρακάκη. Και όμως παρ’ όλα αυτά η κοινωνία όχι μόνο δεν ανταποκρίνεται αλλά απομακρύνεται από τη Νέα Δημοκρατία.
Και σαν μην έφτανε αυτό, η κυβέρνηση βλέπει ότι η κοινωνία όχι μόνο δεν αποδοκιμάζει τις κοινωνικές κινητοποιήσεις, πρώτα και κύρια αυτή των αγροτών, αλλά τις υποστηρίζει κιόλας, πράγμα που σημαίνει ότι πολύ πιο δύσκολα θα μπορέσει να σπάσει τα μπλόκα και εάν το κάνει θα έχει ακόμη μεγαλύτερο κόστος.
Αυτό σημαίνει ότι το ρήγμα ανάμεσα στην πλειοψηφία της κοινωνίας και τη Νέα Δημοκρατία έχει γίνει πια μη αντιστρέψιμο. Είναι μια κυβέρνηση που εκπροσωπεί περίπου το ένα τέταρτο της κοινωνίας και δεν έχει την ουσιαστική νομιμοποίηση να αποφασίζει για το μέλλον της χώρας.
Στην πραγματικότητα, με αυτούς τους δημοσκοπικούς δείκτες αποδοκιμασίας και απονομιμοποίησης, κανείς θα μπορούσε να πει ότι το να επιμένει αυτή η κυβέρνηση να περνάει νόμους και σημαντικές «μεταρρυθμίσεις», να εκπροσωπεί αποτυχημένα τη χώρα στη διαπραγμάτευση σε ευρωπαϊκό επίπεδο, να αποφασίζει για το πώς θα διατεθούν οι δημόσιες χρηματοδοτήσεις, αποτελεί στα μάτια σημαντικού τμήματος της κοινωνίας όχι δημοκρατική διακυβέρνηση, αλλά ένα διαρκές πραξικόπημα, σε σαφή ρήξη με τη λαϊκή βούληση.
Γνωρίζω πολύ καλά τον αντίλογο: η κυβέρνηση διαθέτει μια ακλόνητη κοινοβουλευτική πλειοψηφία και στη δημοκρατία όταν μια κυβέρνηση έχει την κοινοβουλευτική πλειοψηφία, τότε κυβερνά. Μόνο που η δημοκρατία δεν είναι υπόθεση απλώς μιας κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας, αλλά και της ουσιαστικής νομιμοποίησης που οφείλει να έχει μια κυβέρνηση, δηλαδή έναν ελάχιστο βαθμό συναίνεσης της κοινωνίας. Αυτό πλέον στην ελληνική περίπτωση δεν ισχύει. Όλα δείχνουν ότι η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη την «δεδηλωμένη» της κοινωνίας την έχει χάσει.
Όμως, ξέρουμε ότι οι κυβερνήσεις δεν πέφτουν γενικά. Ανατρέπονται όταν υπάρχει μια πειστική εναλλακτική πολιτική λύση που συσπειρώνει την κοινωνία. Αυτό ορίζει και την ευθύνη όσων αισθάνονται ότι η χώρα δεν μπορεί να συνεχίσει την καθοδική πορεία σε ένα ύφος και ήθος διακυβέρνησης που θα είναι όχι μόνο αντικοινωνικό αλλά και αντιδημοκρατικό. Να δείξουν στην κοινωνία ότι υπάρχει άλλος δρόμος. Διαφορετικά, μια εξαιρετικά απονομιμοποιημένη κυβέρνηση θα εξακολουθεί να είναι – στην πράξη – κυρίαρχη…
