Απαντήσεις στο καυτό ερώτημα «ποιος ευθύνεται για την ακρίβεια;», έδωσαν Έλληνες παραγωγοί που συμμετείχαν σε εκδήλωση της Ένωσης Εργαζόμενων Καταναλωτών Ελλάδας (ΕΕΚΕ), στο πλαίσιο του Infofest της ΓΣΕΕ.
«Ένα προϊόν που φεύγει από την πρωτογενή παραγωγή με τιμή άλφα, στην καλύτερη περίπτωση φτάνει στο ράφι να πωλείται τρία άλφα», είπε χαρακτηριστικά ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικής Κτηνοτροφίας (ΣΕΚ) Δημήτρης Μόσχος.
Ο ίδιος επέμεινε ότι η κερδοσκοπία και η έλλειψη ελέγχων στην εφοδιαστική αλυσίδα δεν βλάπτουν μόνο τους καταναλωτές, αλλά οδηγούν σε αδιέξοδο τον πρωτογενή τομέα.
Στο ίδιο κλίμα, ο γραμματέας της Εθνικής Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Οσπρίων Μάνος Θωμάς, είπε ότι η απόσταση των τιμών από το χωράφι στο ράφι, με τα προϊόντα να φτάνουν στον καταναλωτή 200% ως και 250% ακριβότερα, δεν δικαιολογείται με κανέναν τρόπο.
«Δεν είναι υγιές αυτό που συμβαίνει, κάτι γίνεται στην πορεία. Εμείς πουλάμε σε μια τιμή που ίσα να μπορούμε να τα φέρνουμε βόλτα. Ο καταναλωτής πληρώνει πολλαπλάσια για προϊόντα που δεν αποδίδουν το δίκαιο εισόδημα στον παραγωγό. Δεν υπάρχει εφοδιαστική αλυσίδα, η αλυσίδα έχει σπάσει», ήταν η δική του εξήγηση για την ακρίβεια.
Ηλεκτρονική παρακολούθηση
Η πρόταση των παραγωγών είναι να υπάρχει ηλεκτρονική παρακολούθηση, με πλατφόρμα ιχνηλασιμότητας, σε όλα τα στάδια της διαδρομής των προϊόντων από το χωράφι στο ράφι.
«Να ξέρουμε ότι αγοράστηκε τόσο, ο μεταποιητής το πούλησε στον διανομέα με αυτή την τιμή, έφτασε στο σούπερ μάρκετ τόσο. Τα νούμερα θα δείξουν ποιος αισχροκερδεί», τόνισε ο εκπρόσωπος των καλλιεργητών.
Ο πρόεδρος της ΕΕΚΕ Απόστολος Ραυτόπουλος έφερε ως παράδειγμα τα φασόλια γίγαντες από την Καστοριά και τη Φλώρινα, που φεύγουν από τον παραγωγό στα 5 ευρώ το κιλό και καταλήγουν στο λιανεμπόριο από 13 ως 15 ευρώ το κιλό. Ο Έλληνας καταναλωτής που αδυνατεί να αγοράσει τα ελληνικά προϊόντα, στρέφεται σε φθηνότερα εισαγόμενα, από χώρες όπως η Κιργιζία, η Αιθιοπία, ακόμα και η Κίνα. Κάποια από αυτά «ελληνοποιούνται», ξεφεύγοντας από τα ραντάρ των ελεγκτικών οργανισμών.
«Οταν τα ξένα προϊόντα βαφτίζονται ελληνικά, δεν ζημιώνεται μόνο ο παραγωγός, αλλά κυρίως ο καταναλωτής, ο οποίος εξαπατάται και συχνά εκτίθεται σε κινδύνους που αγνοεί», συμπλήρωσε ο γραμματέας της Διεπαγγελματικής Οσπρίων.
Η ακρίβεια ως πολιτική επιλογή
«Η ακρίβεια δεν είναι φυσικό φαινόμενο, αλλά αποτέλεσμα πολιτικών και αγοραστικών επιλογών που πρέπει να ανατραπούν με έλεγχο, δικαιοσύνη και διαφάνεια», είπε ο πρόεδρος της ΕΕΚΕ.
Ο εκπρόσωπος των κτηνοτρόφων εστίασε στο παράδειγμα του μοσχαρίσιου και βόειου κρέατος. Όπως είπε οι τιμές του θυμίζουν πλέον μετοχές στο χρηματιστήριο, αφού αλλάζουν από τη μια εβδομάδα στην άλλη. «Από εμάς το μοσχαράκι γάλακτος φεύγει στα 8,5 ευρώ το κιλό. Φορολογείται με ΦΠΑ 13%, περιβαλλοντικό τέλος 0,42 λεπτά το κιλό, έξοδα κτηνιάτρων κλπ. Στο κρεοπωλεία έχει απώλειες βάρους τουλάχιστον 10% μέχρι να πωληθεί».
Στα σούπερ μάρκετ πωλείται από 18,5 με 19 ευρώ το κιλό, ενώ στα συνοικιακά κρεοπωλεία μπορεί να ξεπερνάει τα 20 ευρώ το κιλό.
Οι κτηνοτρόφοι ωστόσο θεωρούν ότι τα συνοικιακά κρεοπωλεία αν και ακριβότερα, είναι τα μόνα που αξίζει να εμπιστεύονται, αφού απορροφούν το 88% της ντόπιας παραγωγής.
Ειδικά στο μοσχάρι η Ελλάδα παράγει μόνο το 12% των αναγκών της και το υπόλοιπο είναι εισαγόμενο. Ο πρόεδρος του ΣΕΚ είπε ότι το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης δεν εφαρμόζει το πρόγραμμα Άρτεμις 2, που θα μπορούσε να εξασφαλίσει την ιχνηλασιμότητα των προϊόντων με ψηφιακά εργαλεία.
«Είναι θέση του συνδέσμου αλλά και θέση της ΕΕ να καταργηθεί ο ΦΠΑ. Η κυβέρνηση αρνείται. Τη συμφέρει να είναι οι τιμές ψηλά γιατί αυξάνει τις εισπράξεις από φόρους. Μετά κάνει κοινωνική πολιτική με επιδόματα, από τα χρήματα που έχουμε πληρώσει όλοι εμείς. Η ακρίβεια είναι πολιτική επιλογή», κατέληξε ο κ. Μόσχος.
Η ακρίβεια δεν είναι εισαγόμενη
«Η ακρίβεια σίγουρα δεν είναι εισαγόμενη. Όμως εισαγόμενη ήταν η πανώλη των αιγοπροβάτων πέρυσι που ήρθε από τα χερσαία σύνορα. Έβαλαν σε καραντίνα τους κτηνοτρόφους, και επέτρεψαν την εισαγωγή των αμνοεριφίων», είπε ο κ. Ραυτόπουλος.
Σε περιοδεία της ΕΕΚΕ μαζί με τους παραγωγούς, διαπιστώθηκε ότι οι ελεγκτικοί μηχανισμοί στα τελωνεία στα χερσαία σύνορα της Ελλάδας υπολειτουργούν.
Ο πρόεδρος του ΣΕΚ είπε ότι η ευλογιά των αιγοπροβάτων, έχει κοστίσει ήδη πάνω από μισό δισεκ. ευρώ, από τις σφαγές ζώων, που θα μπορούσαν να έχουν αποφευχθεί αν υπήρχε έγκαιρη και αποτελεσματική αντιμετώπισή της νόσου. Προέβλεψε ότι οι τιμές παραγωγού στα αμνοερίφια θα αυξηθούν κατά 1,5 ευρώ το κιλό, γεγονός που μεταφράζεται σε αύξηση στον καταναλωτή κατά 4,5 ευρώ το κιλό.
Διαθφορά και ολιγοπώλια
Το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ δεν θα μπορούσε να μείνει εκτός της συζήτησης. «Γνωρίζαμε μέχρι πρόσφατα ότι η χώρα επιδοτούνταν για 18,5 εκατομμύρια αμνοερίφια. Αν οντως ισχύει, το να έχουν θανατωθεί 360.000 δεν λέει τίποτα. Σημαίνει ότι έχουμε άλλα 18.140.000. Μήπως όμως δεν συμβαίνει αυτό; Εμείς από τις περιοδείες μας βλέπουμε τον αφανισμό του πρωτογενούς τομέα», είπε ο κ. Ραυτόπουλος.
Ανέφερε άφθονα παραδείγματα αισχροκέρδειας που έχει καταγράψει η ΕΕΚΕ, μεταξύ άλλων περιπτώσεις «shrinkflation», σε προϊόντα που μίκρυναν οι συσκευασίες τους και αυξήθηκε η τιμή. «Ζούμε στη χώρα των καρτέλ και των ολιγοπωλίων, αυτό είναι το ηθικό δίδαγμα που βγαίνει από τη συζήτηση», υπογράμμισε.
Η ΕΕΚΕ αναγνωρίζει ως θετική την απόφαση του υπουργείου Ανάπτυξης για δημιουργία της Ενιαίας Ανεξάρτητης Αρχής Προστασίας του Καταναλωτή και Εποπτείας της Αγοράς, υπό την προϋπόθεση ότι θα συμμετέχουν οι ενώσεις των παραγωγών και των καταναλωτών. «Διαφορετικά θα είναι μόνο μια ταμπέλα», προειδοποιεί.
