Σημαντικές αλλαγές στο μερίδιο που θα κληρονομούν η σύζυγος και τα παιδιά, στην εξ αδιαθέτου δηλαδή κληρονομική διαδοχή, αλλά και στη νόμιμη μοίρα – ώστε η αξίωση του κληρονόμου να μπορεί να ικανοποιείται με αποζημίωση σε χρήμα – περιλαμβάνονται στις τροποποιήσεις του κληρονομικού δικαίου, ενός εμβληματικού νομοσχεδίου που επεξεργάζεται, με πρωτοβουλία της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Δικαιοσύνης, ομάδα εργασίας υπό τον επίτιμο καθηγητή Αστικού Δικαίου της Νομικής Σχολής Αθηνών, Απόστολο Γεωργιάδη.
Σύμφωνα με πληροφορίες, έχουν «κλειδώσει» οι αλλαγές που αφορούν την εξ αδιαθέτου κληρονομιά, δηλαδή τις περιπτώσεις εκείνες όπου δεν υπάρχει διαθήκη με την οποία να ρυθμίζονται τα περιουσιακά στοιχεία. Η βασικότερη αλλαγή αφορά την αύξηση του ποσοστού που θα δικαιούται να λαμβάνει ο επιζών σύζυγος, ο οποίος μέχρι σήμερα λαμβάνει το 25%, ενώ το υπόλοιπο μοιράζεται στα παιδιά.
Αύξηση στα ποσοστά
Η ομάδα εργασίας, όπως αναφέρουν πληροφορίες των «ΝΕΩΝ», έχει καταλήξει στην αύξηση του ποσοστού του επιζώντος συζύγου από το 25% στο 33,3%, αφήνοντας τα 2/3 της κληρονομιάς στα παιδιά. Στην κρίση των μελών της επιτροπής βάρυνε το γεγονός ότι ο επιζών σύζυγος, που μένει πίσω λόγω και ηλικίας, χρήζει μεγαλύτερης προστασίας. Στο 50% παραμένει το ποσοστό στην περίπτωση εξ αδιαθέτου διαδοχής, όπου δεν υπάρχουν παιδιά και κληρονομούν γονείς, αδέλφια ή ξαδέλφια. Σημαντικές αλλαγές έχουν επίσης δρομολογηθεί για τα ζευγάρια εκείνα που στα χρόνια της κοινής τους πορείαςδεν έχουν συνάψει γάμο (θρησκευτικό ή πολιτικό) ούτε έχουν υπογράψει σύμφωνο συμβίωσης. Υστερα από πολλές συζητήσεις μεταξύ των εγνωσμένου κύρους εκπροσώπων θεσμικών φορέων που συγκροτούν την ομάδα εργασίας, φαίνεται να έχει προκριθεί ρύθμιση προστασίας τους, όπως η δυνατότητα να παραμένουν για ένα χρονικό διάστημα στο σπίτι του κληρονομουμένου – εφόσον διέμεναν εκεί – ώστε να μπορέσουν να βρουν νέα στέγη.
Ενα ακόμη κρίσιμο κεφάλαιο των μεταρρυθμίσεων αφορά τη νόμιμη μοίρα, δηλαδή το ελάχιστο ποσοστό της κληρονομιάς που εγγυάται ο νόμος σε ορισμένους στενούς συγγενείς του αποβιώσαντος, ανεξάρτητα από την ύπαρξη διαθήκης.
Αποζημίωση με χρήματα
Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, για να υπάρχει ευχερέστερη εκμετάλλευση των περιουσιακών στοιχείων και για να ενισχυθεί η ελευθερία του διαθέτη, η αξίωση αυτού του μεριδίου παύει να είναι εμπράγματη και θα έχει μόνο δικαίωμα χρηματικής ικανοποίησης έναντι του κληρονόμου. Αυτό πρακτικά σημαίνει πως ο δικαιούχος δεν θα λάβει μερίδιο από το σπίτι ή την περιουσία, αλλά θα μπορεί να αποζημιωθεί με χρήματα. Οι αλλαγές αυτές, που έχουν προκριθεί και θα περιλαμβάνονται στο σχέδιο νόμου που σύντομα θα παραδώσει η ομάδα εργασίας στο υπουργείο Δικαιοσύνης, θα ισχύσουν μετά την ψήφιση και την έναρξη ισχύος του νόμου, ο οποίος εκ των πραγμάτων φέρνει δομικές αλλαγές στο πεδίο του κληρονομικού δικαίου έπειτα από σχεδόν οκτώ δεκαετίες.
