Σε προνόμιο για λίγους μετατρέπεται το ολοήμερο σχολείο, καταγγέλλουν στο inσύλλογοι γονέων της Αττικής. Το υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων (ΥΠΑΙΘ) αντί να προσλάβει τους απαραίτητους εκπαιδευτικούς ώστε να καλυφθούν άμεσα όλα τα παιδιά, εφευρίσκει αλχημείες για να μειώσει τα τμήματα.
Ενώ η σχολική χρονιά ξεκίνησε με χιλιάδες ελλείψεις εκπαιδευτικών στα σχολεία όλης της Ελλάδας, το πολυδιαφημισμένο πρόγραμμα για το «διευρυμένο» και αναβαθμισμένο ολοήμερο σχολείο, είτε υπολειτουργεί είτε δεν λειτουργεί καν.
Ολοήμερο σχολείο: Άλλα έταζαν και άλλα κάνουν
Στις 4/9, πριν την έναρξη της σχολικής χρονιάς, με δύο εγκυκλίους (Φ7/106631/Δ1/04-09-2025 και Φ7/106615/Δ1/04-09-2025) το ΥΠΑΙΘ καθόριζε το πλαίσιο για τις εγγραφές στο ολοήμερο πρόγραμμα, των νηπιαγωγείων και των Δημοτικών. Κάθε μαθητής-τρια θα μπορούσε να κάνει αίτηση, χωρίς προϋποθέσεις, με βάση τη δήλωση των γονέων/κηδεμόνων, και όλες οι αιτήσεις θα γίνονταν δεκτές.
Τώρα, καθώς οι αντιδράσεις των συλλόγων γονέων και των εκπαιδευτικών για τα κενά στα σχολεία φουντώνουν, το ΥΠΑΙΘ με αιφνιδιαστική εγκύκλιο αναιρεί τον εαυτό του.
Η νέα εγκύκλιος (Φ.7/115075/Δ1/18-09-2025) εισάγει προτεραιότητες για αποδοχή των αιτήσεων εγγραφής στο oλοήμερο σχολείο, με βάση την εργασιακή κατάσταση των γονέων και την κοινωνική ευαλωτότητα των οικογενειών.
«Κόφτης» παιδιών
Το υπουργείο πετάει το μπαλάκι στους διευθυντές, αναθέτοντάς τους να συγκεντρώσουν δικαιολογητικά από τις οικογένειες και να κάνουν το δικό τους ιδιόμορφο «εκπαιδευτικό triage» βάζοντας «κόφτη» στα παιδιά. Όπως στις επείγουσες ιατρικές καταστάσεις οι επαγγελματίες υγείας καλούνται να ιεραρχήσουν ποιος ασθενής έχει πιο άμεση ανάγκη περίθαλψης, έτσι στα δημόσια σχολεία των χιλιάδων ελλείψεων, οι διευθυντές πρέπει να αποφασίσουν ποιο παιδί έχει μεγαλύτερη ανάγκη για ολοήμερο σχολείο και ποιο θα πεταχτεί (προς το παρόν;) απ’ έξω. Τα παιδιά με άνεργους ή υποαπασχολούμενους γονείς είναι τα πρώτα που κινδυνεύουν να μείνουν εκτός.
Όταν ο Κυριάκος Μητσοτάκης κατήγγειλε όσα κάνει
«Δυστυχώς η υποβάθμιση του ολοήμερου σχολείου, όπως προωθείται από το υπουργείο Παιδείας, κινείται προς την εντελώς λάθος κατεύθυνση. Είναι μια υποβάθμιση η οποία έχει και ταξικό πρόσημο, αφού αποκλείει από τα ολοήμερα σχολεία παιδιά ανέργων οικογενειών».
Τάδε έφη ο Κυριάκος Μητσοτάκης, πριν εννέα χρόνια, το 2016. Τότε, από τη θέση της αντιπολίτευσης, δεσμευόταν ότι όταν κυβερνήσει θα αναβαθμίσει το ολοήμερο σχολείο, «ώστε να δώσουμε στα παιδιά μας τη δυνατότητα να διευρύνουν το γνωστικό τους αντικείμενο και να αποκτήσουν γνώσεις και δεξιότητες πρόσβασης στον πολιτισμό μας, που τόσο χρήσιμες θα τους είναι από εδώ και στο εξής».
Σήμερα, εν έτει 2025, το αναβαθμισμένο ολοήμερο είναι σχεδόν αόρατο, ενώ μπαίνουν «κόφτες» και στο συμβατικό.
Παλινωδίες του υπουργείου Παιδείας
Το χειρότερο είναι ότι η διαλογή μαθητών –λες και έχουμε σχολεία «εκτάκτου ανάγκης»- γίνεται εκ των υστέρων. Αφού έχει αρχίσει η σχολική χρονιά και έχουν συμπληρωθεί τα τμήματα του ολοήμερου, για τα οποία είχαν γίνει εγγραφές από τον περασμένο Μάιο. Γονείς καταγγέλλουν ότι εκτός από τις παλινωδίες του υπουργείου, επικρατεί σύγχυση ακόμα και στα κριτήρια που θέτει για εγγραφή στο ολοήμερο.
Με βάση τη συμπληρωματική εγκύκλιο, προτεραιότητα θα δοθεί στις παρακάτω κατηγορίες: παιδιά οικογενειών που εργάζονται και οι δύο γονείς, σε μονογονεϊκές οικογένειες, στη συνέχεια σε οικογένειες που εργάζεται ο ένας γονέας και ο άλλος είναι αποδεδειγμένα άνεργος και αναζητά εργασία και τέλος σε «ευάλωτες» οικογένειες.
Βούτυρο στο ψωμί των ιδιωτικών κέντρων μελέτης
Ο Στέλιος Γκιάλης, γραμματέας της Ένωσης Συλλόγων Γονέων και Κηδεμόνων Νέας Σμύρνης, που εκπροσωπεί εκατοντάδες οικογένειες από συνολικά 24 σχολικές μονάδες πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης της περιοχής (10 δημοτικά και 14 νηπιαγωγεία), μεταφέρει στο in μια κατάσταση χάους.
«Το ολοήμερο σχολείο δεν λειτουργεί ολοκληρωμένα σχεδόν σε κανένα από τα σχολεία της πόλης. Σε κάποια δε λειτουργεί καθόλου και οι γονείς είναι υποχρεωμένοι να παραλάβουν τα παιδιά τους στις 13.15, είτε δουλεύουν είτε όχι. Σε άλλα λειτουργεί μόνο για τις μισές τάξεις», μας λέει.
Όσο για το αναβαθμισμένο ολοήμερο, που θα λειτουργούσε ως τις 17.30, είναι «είδος προς εξαφάνιση». Αόρατη είναι και η «πρωινή ζώνη», για τους γονείς που εργάζονται νωρίς και θα μπορούσαν θεωρητικά να αφήσουν τα παιδιά στο σχολείο από τις 7.00.
Βροχή διαμαρτυριών
Καταγγελίες για το «επιτελικό χάος» στα σχολεία, ειδικά με τη λειτουργία των ολοήμερων, έρχονται από πάσα κατεύθυνση: Την Ανώτατη Συνομοσπονδία Γονέων Μαθητών Ελλάδας, ενώσεις και συλλόγους γονέων (Ίλιον, Ν. Σμύρνη, Βύρωνας, Πετρούπολη κ.ά), κινήσεις και συλλόγους εκπαιδευτικών. Το κύμα αγανάκτησης γιγαντώνεται, αφού καθημερινά προστίθενται νέες διαμαρτυρίες.
Όπως λέει ο κ. Γκιάλης, σε διαμαρτυρία που πραγματοποίησαν οι γονείς στην αρμόδια Διεύθυνση Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης, τους απάντησαν ότι τα κενά στα σχολεία είναι «δομικό προβλημα», που οφείλεται πρωτίστως στις άδειες των νεοδιόριστων εκπαιδευτικών. Πρόκειται για την επίσημη δικαιολογία που δίνει το ΥΠΑΙΘΑ, προξενώντας τη μήνη και της ΟΛΜΕ, η οποία κάνει λόγο για «απαράδεκτη στοχοποίηση», ιδίως των γυναικών που εγκυμονούν ή έχουν γεννήσει.
Πριν περάσουν δυο μέρες, το αφήγημα «φταίνε οι έγκυοι», αντικαταστάθηκε από το «φέρτε μας δικαιολογητικά», για να γίνει διαλογή παιδιών.
Απίστευτη προχειρότητα
«Αυτά δεν τα κάνεις αφού έχει ξεκινήσει η χρονιά, δείχνει κραυγαλέα προχειρότητα. Επίσης δεν διευκρινίζουν τι ακριβώς δικαιολογητικά θέλουν. Πώς αποδεικνύεται για παράδειγμα η ευαλωτότητα; Και μόνο η διαδικασία συλλογής όλων των δικαιολογητικών από τους γονείς, που την αναθέτουν στους διευθυντές, θα πάρει χρόνο. Χτυπάνε τα τηλέφωνα στα σχολεία, άλλοι ρωτάνε αν χρειάζεται χαρτί από το ΕΡΓΑΝΗ, άλλοι αν χρειάζεται από τη ΔΥΠΑ.
Υπάρχουν γονείς που μπορεί να μην εργάζονται, αλλά να έχουν επωμιστεί άλλα βάρη, π.χ. μακροχρόνιας φροντίδας μελών της οικογένειας. Με αυτούς τι θα γίνει; Αν προσπαθήσουν να ικανοποιήσουν και τις τρεις κατηγορίες που έχουν προτεραιότητα, οι μόνοι που μένουν εκτός είναι οι εισοδηματίες άεργοι. Πιστεύει άραγε το υπουργείο Παιδείας ότι υπάρχουν πολλοί άεργοι εισοδηματίες που έχουν τα παιδιά τους σε ολοήμερο δημόσιο σχολείο;», αναρωτιέται ρητορικά ο εκπρόσωπος των γονέων.
Ο ίδιος μας λέει ότι η κατάσταση αυτή είναι «βούτυρο στο ψωμί» των ιδιωτικών κέντρων μελέτης, που ανοίγουν σαν τα μανιτάρια γύρω από τα σχολεία και πολλοί γονείς οδηγούνται αναγκαστικά κατευθείαν σε αυτά, με τσουχτερό αντίτιμο.
Ένα επιπλέον πρόβλημα είναι ότι εκλείπει σταδιακά το «μαξιλαράκι» του παππού και της γιαγιάς που εκτελούσαν χρέη άμισθης μπέιμπι- σίτερ. Καθώς πλέον τα ζευγάρια τεκνοποιούν σε μεγαλύτερη ηλικία, οι παπούδες και οι γιαγιάδες είναι κι αυτοί πιο ηλικιωμένοι και είναι πιο πιθανό να χρειάζονται φροντίδα, παρά να μπορούν να φροντίσουν τα εγγόνια.
Μητέρες στα όρια νευρικής κρίσης
Η κ. Μάρθα Ασαργιωτάκη είναι εργαζόμενη μητέρα μονογονεϊκής οικογένειας, με δύο παιδιά στην Α’ και Γ΄ Δημοτικού. «Είμαι απελπισμένη. Εδώ και μήνες μας τάζουν το διευρυμένο ολοήμερο σχολείο. Μας λένε ότι όλοι οι εργαζόμενοι γονείς θα έχουν τη δυνατότητα να πάρουν τα παιδιά τους σε τρία διαφορετικά ωράρια εκτός από το πρώτο κουδούνι, ως και τις 17.30. Τώρα η επιλογή αυτή δεν υπάρχει καν. Όπου υπάρχει ολοήμερο δεν είναι για όλες τις τάξεις», δηλώνει στο in.
Η κ. Ασαργιωτάκη δεν έχει πού να αφήσει τα παιδιά της μετά το σχολείο, ούτε προλαβαίνει να τα πάρει πριν τις 17.30.
«Ας μας το έλεγαν από την αρχή ότι δεν θα λειτουργήσει το διευρυμένο ολοήμερο, να κάνω τα κουμάντα μου. Δεν αντέχω οικονομικά να γράψω τα παιδιά σε ιδιωτικό κέντρο μελέτης. Μου ζητάνε 360 ευρώ για τα δύο παιδιά, αν το ήξερα δεν θα τα έγραφα αγγλικά, για να έχω χρήματα για το κέντρο μελέτης».
Σύγχυση και αβεβαιότητα
Προβληματισμένη δηλώνει και η κ. Αντωνία Μαυρίδου, εργαζόμενη στον ιδιωτικό τομέα, μητέρα δίδυμων που φοιτούν στην Γ’ Δημοτικού. «Από πέρυσι, που μας ζήτησαν να συμπληρώσουμε τις αιτήσεις για το φετινό ολοήμερο σχολείο, ξέραμε ότι έχει συμπληρωθεί ο αριθμός και νιώθαμε ασφάλεια ότι θα λειτουργήσουν όλα τα τμήματα και το διευρυμένο. Τώρα ανατρέπονται τα πάντα. Δυστυχώς στις 11 Σεπτέμβρη μας είπαν ότι το ολοήμερο θα λειτουργήσει μόνο για τις μισές τάξεις, από Α’ ως Γ’ δημοτικού, και το διευρυμένο καθόλου. Αυτό από μόνο του είναι τεράστιο πρόβλημα για τους γονείς που εργάζονται», μας λέει.
Αναστάτωση έχει προκαλέσει η αιφνιδιαστική εγκύκλιος του υπουργείου Παιδείας, για προσκόμιση δικαιολογητικών. «Μας έστειλαν μέιλ την Παρασκευή 18/9 να φέρουμε ως την Τρίτη 23/9 δικαιολογητικά, που δεν διευκρινίζονται ποια είναι, για να επιβεβαιώσουν ότι δουλεύουν οι δύο γονείς ή είμαστε μονογονεϊκή οικογένεια ή κοινωνικά ευάλωτοι. Σε δυο μέρες δεν θα προλάβουν καν οι περισσότεροι γονείς να φέρουν όλα τα χαρτιά που χρειάζονται, με τον κίνδυνο τα παιδιά μας να μείνουν εκτός. Ούτε ξέρουμε ποιος αριθμός παιδιών θα μείνει στο ολοήμερο. Επικρατεί σύγχυση. Καποια παιδιά θα πληρώσουν την εργασιακή κατάταση των γονέων τους και μάλλον θα μείνουν εκτός ολοήμερου. Μας οδηγούν σε ιδιωτικά κέντρα μελέτης, με υψηλά δίδακτρα», καταλήγει.
