Η μελέτη του ΙΕΛΚΑ βασίζεται σε δεδομένα από πλατφόρμες σύγκρισης τιμών και τιμοληψίες από αλυσίδες σούπερ μάρκετ
Οι τιμές στα ελληνικά σούπερ μάρκετ παραμένουν χαμηλότερες σε σύγκριση με χώρες όπως η Γαλλία, η Αγγλία, η Ιταλία, η Ισπανία, η Πορτογαλία, η Γερμανία και η Ρουμανία, σύμφωνα με έρευνα του Ινστιτούτου Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ).
Η μελέτη του ΙΕΛΚΑ βασίζεται σε δεδομένα από πλατφόρμες σύγκρισης τιμών και τιμοληψίες από αλυσίδες σούπερ μάρκετ, καταγράφοντας το κόστος ενός τυπικού καλαθιού προϊόντων για τον Σεπτέμβριο του 2025. Η σύγκριση αφορά το οργανωμένο λιανεμπόριο τροφίμων σε οκτώ ευρωπαϊκές χώρες: Ελλάδα, Γαλλία, Ηνωμένο Βασίλειο, Ισπανία, Ιταλία, Πορτογαλία, Γερμανία και Ρουμανία.
Η ανάλυση περιλαμβάνει 40 κατηγορίες προϊόντων και πάνω από 6.000 τιμές από 44 διαφορετικές αλυσίδες σούπερ μάρκετ. Τα στοιχεία καλύπτουν τόσο επώνυμα προϊόντα όσο και προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας, ενώ αφορούν αποκλειστικά σούπερ μάρκετ και όχι άλλα σημεία πώλησης.
Η Ελλάδα με το φθηνότερο καλάθι στην Ευρώπη
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, οι υπόλοιπες χώρες εμφανίζουν υψηλότερο μέσο κόστος για το καλάθι του νοικοκυριού: 33% ακριβότερο στη Γερμανία, 30% στη Γαλλία, 10% στο Ηνωμένο Βασίλειο, 15% στην Ιταλία, 12% στην Ισπανία, 15% στη Ρουμανία και 1% στην Πορτογαλία.
Όταν αφαιρεθεί ο αναλογούν ΦΠΑ, η διαφορά γίνεται ακόμη πιο έντονη. Η Γερμανία εμφανίζεται ακριβότερη κατά 39%, η Γαλλία κατά 38%, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Ιταλία κατά 22%, η Ισπανία κατά 18%, η Ρουμανία κατά 17% και η Πορτογαλία κατά 4%.
Ο ρόλος του ΦΠΑ και των φορολογικών διαφορών
Η διαφοροποίηση αυτή οφείλεται κυρίως στους διαφορετικούς συντελεστές ΦΠΑ στα τρόφιμα. Στην Ελλάδα ο ΦΠΑ ανέρχεται στο 13%, ενώ σε άλλες χώρες κυμαίνεται από 0% έως 10%. Για παράδειγμα, στη Γαλλία ισχύουν συντελεστές 10% και 5,5%, στην Ισπανία 10% και 4%, στην Ιταλία 10% και 4%, και στη Γερμανία 7%.
Η βασική διαφορά είναι ότι προϊόντα που στην Ελλάδα υπάγονται στον μεσαίο συντελεστή ΦΠΑ, σε άλλες χώρες εντάσσονται στον χαμηλό, γεγονός που μειώνει τις τελικές τιμές. Ελάχιστες είναι οι περιπτώσεις όπου προϊόντα έχουν υψηλότερο ΦΠΑ στο εξωτερικό σε σχέση με την Ελλάδα, όπως τα μωρομάντηλα. Οι ειδικοί φόροι κατανάλωσης, όπως αυτοί που επιβάλλονται στον καφέ, δεν περιλαμβάνονται στη σύγκριση.
Συγκράτηση τιμών και διαχρονική τάση
Το ΙΕΛΚΑ επισημαίνει ότι το οργανωμένο ελληνικό λιανεμπόριο τροφίμων καταφέρνει να προσφέρει στους καταναλωτές χαμηλότερες τιμές, αποτέλεσμα της συντονισμένης προσπάθειας προμηθευτών και επιχειρήσεων για συγκράτηση του κόστους. Η τάση αυτή παραμένει σταθερή την τελευταία 12ετία, κατά την οποία διεξάγεται η συγκεκριμένη έρευνα.
Η σύγκριση με το εξωτερικό δείχνει πως, παρά τις διακυμάνσεις, η Ελλάδα εξακολουθεί να διαθέτει το φθηνότερο τυπικό καλάθι σούπερ μάρκετ ανάμεσα στις χώρες που εξετάζονται, επιβεβαιώνοντας τη διαχρονική ανταγωνιστικότητα της αγοράς.