Ολο και πιο αργά μετατίθεται τα τελευταία χρόνια στην πράξη η έναρξη της εμβολιαστικής εκστρατείας κατά της εποχικής γρίπης. Αιτία, η παρατεταμένη καλοκαιρία και, κατ’ επέκταση, η καθυστέρηση της φθινοπωρινής περιόδου, που οδηγούν τους πολίτες να αναβάλλουν την επίσκεψή τους στο φαρμακείο της γειτονιάς για το καθιερωμένο ετήσιο «τσίμπημα», όσο το κρύο… αργεί να έρθει.
Η τάση αυτή, σύμφωνα με τους φαρμακοποιούς, είναι πλέον σταθερή. Οπως δηλώνει στα «ΝΕΑ» ο πρόεδρος του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου (ΠΦΣ) Απόστολος Βαλτάς, «μόλις τα τελευταία 24ωρα παρατηρείται σχετική κινητικότητα. Ο εμβολιασμός πλέον ξεκινά στα τέλη Οκτωβρίου και συνεχίζεται εντός του Νοεμβρίου». Ως εκ τούτου, σύμφωνα με τον ίδιο, είναι ακόμη πολύ νωρίς για να διαπιστωθεί το φετινό ποσοστό εμβολιαστικής κάλυψης.
Σε κάθε περίπτωση, τα φαρμακεία έχουν προμηθευτεί συνολικά 3,4 εκατ. δόσεις, εκ των οποίων οι 450.000 αφορούν ανοσοενισχυμένα εμβόλια. Τα εμβόλια αυτά χορηγούνται αποκλειστικά με ιατρική συνταγή και συνιστώνται από την Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών για συγκεκριμένες ομάδες του πληθυσμού. Αντίθετα, όσον αφορά τα υπόλοιπα – τα συμβατικά δηλαδή εμβόλια -, η διάθεσή τους δεν προϋποθέτει ιατρική συνταγή.
50.000 δόσεις ρινικού εμβολίου
Παράλληλα, για πρώτη φορά φέτος διατίθεται και ρινικό εμβόλιο (αναμένονται συνολικά 50.000 δόσεις), το οποίο προορίζεται για παιδιά. Συγκεκριμένα, το νέας γενιάς εμβόλιο – που εφαρμόζεται απευθείας στη μύτη, ενεργοποιώντας την τοπική ανοσία στους βλεννογόνους – θα συνταγογραφείται από τους παιδιάτρους για παιδιά 2 έως 5 ετών και θα διατίθεται δωρεάν από τα φαρμακεία. Για τα μεγαλύτερα παιδιά, το ρινικό εμβόλιο έχει εγκριθεί για χρήση έως την ηλικία των 18 ετών· ωστόσο, σε αυτή την περίπτωση η δαπάνη θα είναι ιδιωτική, καθώς δεν υπάρχει σχετική σύσταση από την Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών.
«Τα δεδομένα που έχουμε από τις ΗΠΑ δείχνουν ότι σταδιακά το ρινικό εμβόλιο κερδίζει έδαφος, ενώ παράλληλα διαμορφώνεται μια νέα κουλτούρα, που συμβαδίζει με τις εξελίξεις και σηματοδοτεί μια επερχόμενη “επανάσταση” στον τρόπο χορήγησης εμβολίων και φαρμάκων», τονίζει ο Απ. Βαλτάς. Και προσθέτει: «Ο ρόλος των φαρμακοποιών είναι κομβικός – αφενός στην ενημέρωση των πολιτών και αφετέρου στην προσπάθεια να καμφθούν πιθανοί φόβοι και αντιστάσεις, με στόχο πάντα την προάσπιση της δημόσιας υγείας».
Σημειώνεται ότι, σύμφωνα με την επιδημιολογική επιτήρηση στην Ελλάδα, η δραστηριότητα της εποχικής γρίπης συνήθως αυξάνεται τον Ιανουάριο και κορυφώνεται μεταξύ Φεβρουαρίου και Μαρτίου, αν και ο χρόνος έναρξης του επιδημικού κύματος δεν μπορεί να προβλεφθεί με ακρίβεια. Οπως προκύπτει από την ετήσια έκθεση του ΕΟΔΥ, πέρυσι ο δείκτης γριπώδους συνδρομής άρχισε να αυξάνεται από τις 11 Νοεμβρίου έως τις αρχές του 2025, παρουσίασε επιπέδωση που διήρκεσε μέχρι τις αρχές Μαρτίου και στη συνέχεια μειώθηκε σταδιακά.
Υπό αυτά τα δεδομένα, οι επιστήμονες υπενθυμίζουν ότι το αντιγριπικό εμβόλιο πρέπει να χορηγείται έγκαιρα και πριν από την έναρξη της περιόδου έξαρσης των κρουσμάτων, καθώς απαιτούνται περίπου δύο εβδομάδες για την ανάπτυξη ανοσιακής απόκρισης. «Κατά προτίμηση, σύμφωνα με την περίοδο έναρξης της έξαρσης των κρουσμάτων στη χώρα μας, ο αντιγριπικός εμβολιασμός οφείλει να διενεργείται από τα μέσα Οκτωβρίου μέχρι το τέλος Νοεμβρίου», αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση του υπουργείου Υγείας.
Εν τω μεταξύ, έως σήμερα η επιδημιολογική επιτήρηση δείχνει χαμηλή δραστηριότητα των ιών της γρίπης στην κοινότητα, καθώς καταγράφονται μόνο σποραδικά κρούσματα. Ωστόσο, το φετινό κύμα δεν εξελίσσεται με τον «παραδοσιακό» ημερολογιακό ρυθμό διεθνώς: πρόωρη επιδημία γρίπης καταγράφεται ήδη στην Ιαπωνία και σε άλλες ασιατικές χώρες (όπως η Σιγκαπούρη και η Ινδία), ενώ αύξηση των κρουσμάτων παρατηρείται από τις αρχές Οκτωβρίου και στη Βρετανία.
