Συνέδριο «αναφοράς» για την Αυτοδιοίκηση αυτό που έγινε στη Ρόδο
Την οικονομική αυτοδυναμία των δήμων ως βασική προϋπόθεση για την ουσιαστική διοικητική τους αυτοτέλεια ανέδειξαν χθες οι δήμαρχοι της χώρας, κατά την έκτακτη Γενική Συνέλευση της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ), που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα. Στη συνέλευση συμμετείχαν περισσότεροι από 400 αυτοδιοικητικοί από όλη τη χώρα, ανάμεσά τους και δήμαρχοι από το Νότιο Αιγαίο, παρουσία του υπουργού Εσωτερικών Θοδωρή Λιβάνιου.
Κατά πλειοψηφία ψηφίστηκε η πρόταση της διοίκησης της ΚΕΔΕ για τον νέο Κώδικα Τοπικής Αυτοδιοίκησης, με τον υπουργό να υπεραμύνεται των αλλαγών, υποστηρίζοντας ότι επιχειρείται η άρση παθογενειών και στρεβλώσεων δεκαετιών.
Στη διάρκεια της συζήτησης τέθηκαν όλα τα μείζονα ζητήματα που απασχολούν σήμερα τους δήμους, με αρκετούς δημάρχους να μεταφέρουν εικόνα έντονης ανησυχίας – ακόμη και «απόγνωσης» – για το μέλλον της Αυτοδιοίκησης. Παράλληλα, εκφράστηκαν σοβαρές αντιρρήσεις για το προτεινόμενο εκλογικό σύστημα, και ειδικότερα για την κατάργηση του β’ γύρου των αυτοδιοικητικών εκλογών.
Αφού τοποθετήθηκε ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ και δήμαρχος Αμπελοκήπων-Μενεμένης κ. Λάζαρος Κυρίζογλου, ακολούθησαν παρεμβάσεις αρκετών δημάρχων, μεταξύ των οποίων ο δήμαρχος Αθηναίων κ. Χάρης Δούκας και ο δήμαρχος Πατρέων κ. Κώστας Πελετίδης – χωρίς, πάντως, να υπάρξει τοποθέτηση από δήμαρχο του Νοτίου Αιγαίου – και στη συνέχεια έλαβε τον λόγο ο υπουργός Εσωτερικών.
Η συνέλευση ολοκληρώθηκε σε τεταμένο κλίμα, όταν ο κ. Δούκας πρότεινε να μην πραγματοποιηθεί ψηφοφορία και να αναβληθεί η απόφαση μέχρι ο νέος Κώδικας να κατατεθεί ως νόμος του κράτους. Χαρακτήρισε το κείμενο «υπό διαμόρφωση» και κάλεσε τα μέλη της ΚΕΔΕ να μη δώσουν «λευκή επιταγή».
Η πλειοψηφία της διοίκησης, ωστόσο, επέμεινε στη διεξαγωγή της ψηφοφορίας, γεγονός που οδήγησε σε αποχώρηση δημάρχων που πρόσκεινται στο ΠΑΣΟΚ και τον ΣΥΡΙΖΑ. Τελικά, ο νέος Κώδικας υπερψηφίστηκε με 280 ψήφους. Από την πλευρά του, ο δήμαρχος Πατρέων ανέφερε ότι η «Λαϊκή Συσπείρωση» απείχε, δηλώνοντας πως δεν προτίθεται να παρακολουθεί την «κοκορομαχία» μεταξύ ΠΑΣΟΚ και ΣΥΡΙΖΑ.
Οι δήμαρχοι
Κεντρικό αίτημα των δημάρχων αποτέλεσε η ουσιαστική εφαρμογή της συνταγματικά κατοχυρωμένης αυτοδιοίκησης. Όπως τονίστηκε, χωρίς οικονομική αυτοτέλεια οι δήμοι λειτουργούν ως απλή τοπική διοίκηση.
«Καμία αρμοδιότητα χωρίς πόρους» ήταν μία από τις φράσεις που ακούστηκαν επανειλημμένα, ενώ επισημάνθηκε ότι ισχυροί και οικονομικά ανεξάρτητοι δήμοι αποτελούν προϋπόθεση για κάθε ουσιαστική μεταρρύθμιση. «Η οικονομική αυτοδυναμία είναι όρος επιβίωσης. Διαφορετικά, γινόμαστε διαχειριστές και επαίτες», ανέφεραν χαρακτηριστικά.
Έντονες ήταν και οι αντιδράσεις για το νέο εκλογικό σύστημα, το οποίο – υπενθυμίζεται – είχε παρουσιαστεί για πρώτη φορά στο συνέδριο της ΚΕΔΕ στη Ρόδο το 2024, προκαλώντας τότε έντονη συζήτηση.
Ο υπουργός
Για «βαθιά θεσμική τομή στην καρδιά της Αυτοδιοίκησης» έκανε λόγο ο υπουργός Εσωτερικών, τονίζοντας ότι ο νέος Κώδικας δεν διορθώνει απλώς επιμέρους διατάξεις, αλλά συγκροτεί ένα ενιαίο, σαφές και λειτουργικό πλαίσιο. Όπως σημείωσε, τα τελευταία χρόνια η Αυτοδιοίκηση λειτουργούσε με αποσπασματική νομοθεσία και ασαφείς διαδικασίες.
Με χαρακτηριστικό παράδειγμα περιέγραψε τον δήμαρχο ως «διοικητή, νομικό, διαχειριστή κινδύνων, οδηγό απορριμματοφόρου και συχνά αδίκως κατηγορούμενο», επισημαίνοντας την ανάγκη εξορθολογισμού του θεσμικού πλαισίου.
«Όλα ξεκίνησαν από το συνέδριο της Ρόδου», ανέφερε, υπενθυμίζοντας ότι εκεί τέθηκαν οι πρώτες 20 προτάσεις και άνοιξε ο διάλογος που οδήγησε στη σημερινή διαμόρφωση του Κώδικα.
Ιδιαίτερη αναφορά έκανε και στο εκλογικό σύστημα, ασκώντας κριτική στην απλή αναλογική και υποστηρίζοντας ότι η κατάργηση του β’ γύρου αποτρέπει συναλλαγές και αντιμετωπίζει το φαινόμενο της μειωμένης συμμετοχής.
ΔΕΥΑ – Προσλήψεις
Αναφερόμενος στις ΔΕΥΑ, ο υπουργός σημείωσε ότι διατηρείται το υφιστάμενο μοντέλο, με αυστηρότερους κανόνες λειτουργίας. Οι ΔΕΥΑ εντάσσονται στο Παρατηρητήριο, υποχρεούνται σε ισοσκελισμένους προϋπολογισμούς, ενώ προβλέπεται ενίσχυση της εισπραξιμότητάς τους. Παράλληλα, ανακοινώθηκε χρηματοδότηση ύψους 200 εκατ. ευρώ για ενεργειακές οφειλές.
Τέλος, ανακοινώθηκε νέος κύκλος μόνιμων προσλήψεων ανταποδοτικού χαρακτήρα σε τομείς όπως η καθαριότητα, ο ηλεκτροφωτισμός, οι ΔΕΥΑ και οι ΦοΔΣΑ.
