« Ο δρόμος έχει τη δική του ιστορία». Μόνο που αυτή η ιστορία, με τους χιλιάδες διαδηλωτές να κάνουν πορεία στους δρόμους της Αθήνας και να είναι πίσω από μία αιματοβαμμένη ελληνική σημαία, ξεκίνησε την αφήγηση της το βράδυ της 17ης Νοεμβρίου του 1973. Το βράδυ δηλαδή, που με εντολή τηςχούντας των Συνταγματαρχών το τανκ του Ελληνικού Στρατού έριξε την πύλη του Πολυτεχνείου. Έκτοτε, προϊόντος και του χρόνου, έχουν γραφτεί πολλά, ξεχωριστά κεφάλαια στο βιβλίο της ιστορικής πορείας που τιμά, κάθε χρόνο την ίδια ημέρα, τον αγώνα των φοιτητών για την Ελευθερία και τη Δημοκρατία.
Όλες οι πορείες έχουν ως κοινό σημείο αναφοράς την αιματοβαμμένη σημαία που την κρατούν τα μέλη της ΠΑΣΠ. Την ανοίγουν το μεσημέρι μπροστά από την πύλη που βρίσκεται στην οδό Πατησίων. Φωνάζουν δυνατά, «αδέλφια ζείτε εσείς μας οδηγείτε» ως ένδειξη φόρου τιμής σε εκείνους που έχασαν τη ζωή τους. Τραγουδούν τον εθνικό ύμνο και στη συνέχεια γραμματείς από τις σχολές που βρίσκονται στο λεκανοπέδιο, την τεντώνουν και την προστατεύουν.
Πίσω τους τα υπόλοιπα μέλη των οργανώσεων σχηματίζουν αλυσίδες και μόλις τραγουδήσουν το ριζίτικο τραγούδι «πότε θα κάνει ξαστεριά» ξεκινούν την πορεία προς την αμερικανική πρεσβεία.
Διασχίζουν την οδό Ακαδημίας και όταν θα βρεθούν μπροστά από τη Βουλή θα μπουν στην κεφαλή της πορείας. Η σημαία αυτή οδηγεί τους χιλιάδες διαδηλωτές. Όταν φτάσει στην αμερικανική πρεσβεία, τα μέλη της ΠΑΣΠ θα τη φυγαδεύσουν, για να την εμφανίσουν ξανά του χρόνου την ίδια ημέρα.
Το τελετουργικό
Αυτό το τελετουργικό που σμιλεύτηκε τις δεκαετίες που μας πέρασαν τηρείται ευλαβικά από τους συμμετέχοντες, που έχουν όμως δύο υποχρεώσεις αυτή την ημέρα. Αφενός, να προστατεύσουν τη σημαία, κανείς δεν μπορεί να πλησιάσει για να την κρατήσει αν δεν είναι γνωστός και δώσει την έγκριση του κάποιος παλαιότερος. Αφετέρου, να μυήσουν και να διδάξουν τα νεότερα μέλη τι πρέπει να κάνουν, προκειμένου να αναλάβουν εκείνοι την ευθύνη της όλης διαδικασίας όταν τους αντικαταστήσουν. Με αυτό τον τρόπο η φύλαξη και η προστασία της σημαίας περνάει από γενιά σε γενιά εδώ και δεκαετίες.
Την αρχή όμως την έκαναν άλλοι. Την έκαναν αυτοί που συμμετείχαν στην πρώτη πορεία που έγινε το 1975. Ο γραμματέας της ΠΑΣΠ Στέφανος Τζουμάκας, ο εκπρόσωπος της ΠΚΣ Γιώργος Σταματάκης και ο Χρύσανθος Λαζαρίδης που τότε ήταν στο ΚΚΕ Εσωτερικού, ήταν οι πρώτοι που κράτησαν την αιματοβαμμένη σημαία.
Ήρθε στα χέρια τους καθώς ο εκδότης της βραδινής Τζώρτζης Αθανασιάδης την παρέδωσε στην τότε ΕΦΕΕ. Το 1976 πέρασε στα χέρια της ΠΑΣΠ που την κράτησε και τα επόμενα χρόνια, ως ηγέτιδα δύναμη του φοιτητικού κινήματος. Η ΠΑΣΠ την κράτησε και μετά τη διάλυση της ΕΦΕΕ με την υπόσχεση όμως πως θα την επιστρέψει όταν η ΕΦΕΕ ξανασυγκροτηθεί σε σώμα.
