Οι έρευνες για τις νέες τάσεις στην ψηφιακή ζωή δείχνουν ότι τα social media γίνονται λιγότερο μαζικά. Τι είναι τα ψηφιακά campfires που αναζητούν οι χρήστες.
Οι έλικες ή οι κινητήρες του αεροπλάνου ωθούν τον αέρα προς τα πίσω. Η αντίδραση του αέρα ωθεί το αεροπλάνο προς τα εμπρός. Για κάθε δράση, λοιπόν, υπάρχει μια ίση σε μέτρο και αντίθετη κατεύθυνση αντίδραση – ευχαριστούμε Νεύτωνα.
Το ίδιο συμβαίνει τα τελευταία χρόνια και με τα social media. Επικοινωνούμε, μοιραζόμαστε τις στιγμές μας, καταναλώνουμε ειδήσεις και συνδεόμαστε με φίλους. Την ίδια στιγμή, στον διαδικτυακό ορίζοντα, ο ματωμένος ήλιος ανεβαίνει και προμηνύει τον θάνατό τους. Ζούμε στην εποχή των social media και τον κινημάτων εναντίον τους. Δράση και αντίδραση.
Το anti-social media κίνημα δεν είναι μια ενιαία, παγκόσμια οργάνωση με επίσημη δομή, αλλά για ένα ευρύ φαινόμενο όπου ολοένα και περισσότεροι άνθρωποι – κυρίως νέοι – αναζητούν τρόπους να περιορίσουν ή να διακόψουν τη χρήση των ψηφιακών πλατφορμών.
Πλέον υπάρχουν διαδικτυακές κοινότητες όπως το subreddit r/nosurf, όπου τα μέλη μοιράζονται στρατηγικές για να αποφεύγουν τα social media, μέχρι ιστοσελίδες όπως η Anti Social Media Movement, που προβάλλει την ιδέα της απομάκρυνσης από τις πλατφόρμες και προσφέρει τρόπους να το πετύχει κανείς, με κανονικό οδηγό για ψηφιακό detox.
Τα κίνητρα πίσω από αυτήν την τάση βασίζονται κυρίως στο πώς βλέπει η νέα γενιά τη αδιάκοπη παρουσία της στα social media. Αναφέρουν πως προκαλεί άγχος, διασπά την προσοχή και συχνά δημιουργεί μια ψεύτικη αίσθηση κοινωνικής σύνδεσης.
Τα ψηφιακά campfires και η ανάγκη για ουσιαστική σύνδεση
Η Gen Z, περισσότερο από κάθε άλλη ηλικιακή ομάδα, επιλέγει να περνάει λιγότερο χρόνο σε πλατφόρμες όπως το Facebook και το Instagram, προτιμώντας μικρότερες, πιο προσωπικές και ελεγχόμενες κοινότητες, αυτές που ονομάζονται «ψηφιακά campfires» ή private groups.
Όταν σκεφτόμαστε μια φωτιά σε κατασκήνωση, συνήθως φανταζόμαστε μια μικρή ομάδα ανθρώπων να κάθεται γύρω της και συζητάει. Ωστόσο, τα ψηφιακά campfires, ένας όρος που επινοήθηκε από την Σάρα Γουίλσον μετά από ένα κείμενό της στο Harvard Business Review, είναι λίγο διαφορετικά.
Τα ψηφιακά campfires είναι «μικρο-κοινότητες ανθρώπων που επικοινωνούν μεταξύ τους», μοιράζονται εμπειρίες online και ανταλλάσσουν ιδιωτικές επικοινωνίες, για παράδειγμα σε ομάδες του Facebook, συνομιλίες στο WhatsApp και στους στενούς φίλους στο Instagram, χωρίς να τους ενδιαφέρει η διατήρηση της δημοφιλίας τους με την ανάρτηση προσωπικών στιγμών – το κύριο συστατικό της επιτυχίας των social media.
Ένα από τα πιο γνωστά campfires είναι το Fortnite, το οποίο κυριαρχεί στον χώρο των παιχνιδιών τα τελευταία χρόνια με 350 εκατομμύρια λογαριασμούς και δημογραφικό ηλικιών 14 έως 24 ετών. Αν και δεν φαίνεται σαν παραδοσιακό ψηφιακό campfire λόγω του μεγέθους του, είναι ένας χώρος όπου οι παίκτες συγκεντρώνονται online για να συνομιλήσουν και να παίξουν.
Η αλλαγή στην ψηφιακή κουλτούρα
Αν και το anti-social media κίνημα δεν διαθέτει τις δομές κλασικών κοινωνικών κινημάτων, οι συνέπειες για τον κόσμο της τεχνολογίας και της διαφήμισης είναι ήδη ορατές. Πολλά brands αναγκάζονται να επανασχεδιάσουν τις στρατηγικές τους, εστιάζοντας όχι σε μαζικές καμπάνιες για όλους στις παραδοσιακές πλατφόρμες, αλλά σε μικρές, στοχευμένες κοινότητες όπου η εμπιστοσύνη και η αυθεντικότητα μετράνε περισσότερο.
Όσον αφορά την αυξανόμενη δημοτικότητα των ψηφιακών campfires, μας οδηγεί αναπόφευκτα στην αλλαγή της ψηφιακής μας κουλτούρας καθώς πρόκειται για ένα «σύμπτωμα» μιας βαθύτερης ανάγκης για ψηφιακή ισορροπία, ιδιωτικότητα και ουσιαστικές σχέσεις.
Η νέα γενιά δεν απορρίπτει την τεχνολογία, αλλά ζητάει ένα διαφορετικό τρόπο να τη χρησιμοποιεί, έναν τρόπο που δεν βασίζεται στους πολλούς followers ή την αδιάκοπη ενημέρωση. Το μέλλον δεν βρίσκεται στην πλήρη εγκατάλειψη των social media, αλλά σε μια πιο συνειδητή, ελεγχόμενη χρήση τους. Εκτός κι αν διαβάζει κάποιος συστηματικά τη σελίδα Anti Social Media Movement.
