Τελος στις ουρές στα δικαστήρια και τις πολύμηνες αναμονές για τη δημοσίευση των διαθηκών βάζει το υπουργείο Δικαιοσύνης το οποίο υλοποίησε πρόταση των Συμβολαιογράφωνκαι από την 1η Νοεμβρίου η αρμοδιότητα αυτή που αφορά το σύνολο της κοινωνίας περνά από τα δικαστήρια στους συμβολαιογράφους.
Τα οφέλη από τη διαδικασία αυτή που παίρνει σάρκα και οστά μετά από επτά δεκαετίες είναι άμεσα για τον κάθε πολίτη ο οποίος θα μπορεί μέσα από την πλατφόρμα diathikes.gr να έχει στα χέρια του το πιστοποιητικό δημοσίευσης από 3 σε 7 ημέρες ,ενώ για την αντίστοιχη διαδικασία σήμερα απαιτείται να περιμένει μέχρι και 450 μέρες.
Η δημοσίευση των διαθηκών περνά σε νέα εποχή με την πλατφόρμα να λειτουργεί υπό την εποπτεία του Συμβολαιογραφικού Σύλλογου Αθηνών, Πειραιώς, Αιγαίου και Δωδεκανήσου.
Παράλληλα όμως τα οφέλη έχουν άμεσο αντίκρισμα και στο δημόσιο καθώς θα καταβάλλονται συντομότερα οι προβλεπόμενοι φόροι και βέβαια με τη μεταφορά της συγκεκριμένης δικαστήρια της ύλης απελευθερώνονται δικαστές και δικαστικοί υπάλληλοι με στόχο να κερδηθεί στο στοίχημα για την επιτάχυνση της δικαιοσύνης.
Η σημαντικότητα της νέας ψηφιακής πλατφόρμας αναγνωρίζεται από όλους και γιναυτο ακριβώς το λόγο όπως είπε ο υπουργός Δικαιοσύνης Γιώργος Φλωρίδης μέσα στον Νοέμβριο θα υπάρξει νομοθετική ρύθμιση που θα καταλάβει το νέο καθεστώς και τις 14.000 εκκρεμείς διαθήκες για δημοσίευση στα δικαστήρια όλης της χώρας.
Ο κ. Φλωρίδης επισήμανε ότι η νέα ψηφιακή εποχή στην διαχείριση των διαθηκών θα απελευθερώσει αρχικά 100 δικαστές και στην συνέχεια σημαντικό αριθμό δικαστικών υπαλλήλων.
Αναλυτικότερα, ο υπουργός Δικαιοσύνηςανέφερε:
«Το έτος 2024 εισήχθησαν στα Πρωτοδικεία της χώρας για δημοσίευση 76.543 αιτήσεις δημοσίευσης διαθηκών. Απ΄ αυτές διεκπεραιώθηκαν οι 64.590 δηλαδή σε ποσοστό 84%. Άρα αυτό είχε ως αποτέλεσμα να έχουμε εκκρεμείς 14.000 υποθέσεις.
Τι σημαίνει αυτό. Εάν κάθε χρόνο κατατίθενται στα δικαστήρια κατά μέσο όρο περίπου 60-70.000 αιτήσεις διαθηκών και μετά από εκεί μεσολαβεί ένας χρόνος προκειμένου να εκδοθούν οι αποφάσεις και στη συνέχεια να εκδοθούν τα πιστοποιητικά. Οι χρόνοι αυτοί για να ολοκληρωθεί μια διαδικασία είναι 12 μήνες και ακριβέστερα περίπου 400 ημέρες στο Πρωτοδικείο της Αθήνας.
Με αυτή την αλλαγή που έχουμε ψηφίσει και θα μπει σε εφαρμογή από την 1η Νοέμβριου το σύνολο αυτών των υποθέσεων σε ετήσια βάση των 60-70 χιλιάδων αφαιρείται από τα δικαστήρια και μεταφέρεται στους συμβολαιογράφους οι οποίοι έχουν πλέον το δικαίωμα να δημοσιεύουν τις διαθήκες και να εκδίδουν τα αντίστοιχα πιστοποιητικά.
Ο χρόνος από τις 400 περίπου μέρες που χρειάζεται θα γίνει από 3-7 ημέρες για να ολοκληρωθεί αυτή η διαδικασία. Αυτό σημαίνει τα εξής απλά αλλά πολύ σημαντικά πράγματα. Πρώτον η αφαίρεση 60-70 χιλιάδων υποθέσεων από τα δικαστήρια της χώρας, κάτι που σημαίνει απαλλαγή ενός σημαντικού αριθμού δικαστών που ασχολούνται με αυτές.
Σημαίνει επίσης απαλλαγή ενός σημαντικού αριθμού δικαστικών υπαλλήλων που ασχολούνται με την διεκπεραίωση των υποθέσεων αυτών όπως επίσης και απαλλαγή ενός άλλου σημαντικού αριθμού δικαστικών υπαλλήλων που ασχολούνται με την έκδοση των πιστοποιητικών.
Θα έχουμε τεράστια ωφέλεια όσον αφορά τους δικαστές οι οποίοι απαλλάσσονται και τους δικαστικούς γραμματείς. Έχουμε όμως μια μεγαλύτερη ωφέλεια η οποία αφορά στην εξυπηρέτηση των πολιτών όταν από 400 ημέρες που κάνουν σήμερα για να εξυπηρετηθούν στα δικαστήρια θα χρειάζονται μόνο 3 έως 7 το πολύ ημέρες. Και βεβαίως έχουμε μια σημαντική επαγγελματική δραστηριότητα που αφορά τους Έλληνες συμβολαιογράφους τους οποίους θέλω να ευχαριστήσω γιατί είχαν αυτή την εξαιρετικά πρωτότυπη ιδέα να γίνει αυτή η αλλαγή και συνέβαλαν αποφασιστικά να δημιουργηθεί η σχετική πλατφόρμα».
Σχετικά με τις εκκρεμείς διαθήκες ο κ. Φλωρίδης, ανέφερε:
«Ο νόμος που θα αρχίσει να εφαρμόζεται από την 1η Νοέμβριου προβλέπει οτι στο σύστημα αυτό θα εισέρχονται υποθέσεις που αφορούν θανάτους που θα συμβαίνουν μετρά την 1η Νοέμβριου. Υπάρχει ένας κόσμος και είναι αρκετές χιλιάδες αυτοί οι οποίοι είτε εκκρεμούν υποθέσεις στα δικαστήρια, αυτές δηλαδή που έχουν προσδιοριστεί είτε δεν εκκρεμούν στα δικαστήρια αλλά οι διαθήκες έχουν κρατηθεί προκειμένου να λειτουργήσει το καινούριο σύστημα.
Γι αυτές τις υποθέσεις δεν θα ισχύει η πλατφόρμα και εντός του Νοεμβρίου θα υπάρξει νομοθετική ρύθμιση με την οποία θα ρυθμίσουμε όλες τις εκκρεμείς υποθέσεις. Έτσι ώστε το σύστημα να λειτουργεί ενιαία».
Ι. Μπούγας
Από την πλευρά του ο υφυπουργός Δικαιοσύνης Ιωάννης Μπούγας, επισήμανε ότι ο μεγάλος αριθμός αδημοσίευτων διαθηκών, επιφέρει, μεταξύ άλλων, καθυστέρηση στην είσπραξη φόρων κληρονομιάς από τις διαθήκες και προσέθεσε:
«Η λειτουργία της πλατφόρμας αναμένεται να επιφέρει πολλαπλά οφέλη για τους δικαστικούς λειτουργούς, τους δικαστικούς υπαλλήλους, τους συμβολαιογράφους και κυρίως για τους πολίτες. Με τη νέα ρύθμιση, αποφορτίζουμε τους δικαστικούς λειτουργούς και τους δικαστικούς υπαλλήλους από ένα μεγάλο γραφειοκρατικό άχθος».
Από την 1η Νοεμβρίου, πλέον και για θανάτους που επισυμβούν από την ημερομηνία αυτή, οι διαθήκες θα δημοσιεύονται ηλεκτρονικά από τους συμβολαιογράφους ακόμη και την ίδια ημέρα με την κατάθεση της αίτησης και το πολύ εντός 7 ημερών.
Ειδικότερα, κάθε συμβολαιογράφος θα καταχωρίζει στην ειδική ηλεκτρονική πλατφόρμα «Μητρώο Διαθηκών» κάθε ιδιόγραφη διαθήκη που κατατέθηκε ή προσκομίστηκε σε αυτόν, κάθε μυστική διαθήκη που καταρτίστηκε ενώπιον του και κάθε δημόσια διαθήκη που συντάχθηκε ενώπιον του.
Η πλατφόρμα τηρείται από τον Συμβολαιογραφικό Σύλλογο Εφετείων Αθηνών-Πειραιώς-Αιγαίου και Δωδεκανήσoυ και διασφαλίζει ταχύτητα, διαφάνεια και ασφάλεια.
Καθίσταται, επομένως, ευχερής στον πολίτη η πρόσβαση στο μητρώο για την αναζήτηση διαθήκης, καθώς και ο έλεγχος σε πανελλαδικό επίπεδο περί ύπαρξης ή μη διαθήκης κατατεθειμένης σε συμβολαιογράφο ή πρόξενο.
Ο προϊστάμενος του Πρωτοδικείου Αθηνών Χριστόφορος Λινός, επισήμανε ότι ένα σημαντικό μέρος της δραστηριότητας του Πρωτοδικείου Αθηνών αυτό της δημοσίευσης των διαθηκών απελευθερώνεται και 39 δικαστές θα ενταχθούν στις άλλες διαδικασίες του δικαστηρίου και σε σύντομο διάστημα θα απελευθερωθούν και δικαστικοί υπάλληλοι.
Η πρόεδρος του Συμβολαιογραφικού Συλλόγου Αθηνών, Πειραιώς, Αιγαίου και Δωδεκανήσου Ελένη Κοντογεώργου, ανέφερε ότι το γενικό μητρώο διαθηκών έχει προβλεφθεί νομοθετικά προ 71 ετών και τώρα υλοποιείται, ενώ αναφέρθηκε στις προπαρασκευαστικές εργασίες που έγιναν για την υλοποίηση της πλατφόρμας.
Πλεονεκτήματα- οφέλη
Σύμφωνα με το υπουργείο Δικαιοσύνης από τα χρήση της λειτουργίας του ηλεκτρονικού Γενικού Μητρώου Διαθηκών στον Συμβολαιογραφικό Σύλλογο Αθηνών, τα πλεονεκτήματα και τα οφέλη για τον πολίτη και τον συμβολαιογράφοείναι:
- καθίσταται ευχερής στον πολίτη ο έλεγχος πανελλαδικά περί ύπαρξης ή μη διαθήκης κατατεθειμένης σε συμβολαιογράφο ή πρόξενο,
- η νέα ψηφιακή πύλη diathikes.gr παρέχει στους πολίτες άμεση και ασφαλή πρόσβαση(τηρουμένων των κανόνων του GDPR) στο μητρώο για την αναζήτηση διαθήκης,
- η βεβαίωση περί ύπαρξης ή μη διαθήκης εκδίδεται άμεσα, εντός της ίδιας ημέρας, εφόσον κατατεθεί κατά τις ημέρες και ώρες λειτουργίας του Συμβολαιογραφικού Συλλόγου,
- ελαχιστοποιείται ο χρόνος δημοσίευσης της διαθήκης. (Η δημοσίευση της διαθήκης μπορεί να πραγματοποιηθεί από τον συμβολαιογράφο ακόμα και την ίδια ημέρα με την κατάθεση της αίτησης δημοσίευσης της διαθήκης, εφόσον προσκομισθεί η ληξιαρχική πράξη θανάτου),
- ελαχιστοποιείται ο χρόνος έκδοσης του πρακτικού δημοσίευσης της διαθήκης(εκδίδεται την ίδια ημέρα της δημοσίευσης),
- ελαχιστοποιείται ο χρόνος κήρυξης ιδιόγραφης διαθήκης ως κυρίας και έκδοσης του αντίστοιχου πιστοποιητικού (εκτιμώμενος χρόνος το μέγιστο πέντε εργάσιμες ημέρες),
- αξιοποιείται από τον κληρονόμο άμεσα η κληρονομηθείσα περιουσία,
- περιορίζεται ο αριθμός των «αμφίβολης γνησιότητας» ιδιόγραφων διαθηκών,
- αποσυμφορούνται τα δικαστήρια και
- επιτυγχάνεται άμεση σύνδεση του νέου Γενικού Μητρώου Διαθηκών με το Ευρωπαϊκό Μητρώο Διαθηκών (ARERT) και καθίσταται ευχερής ο έλεγχος περί ύπαρξης ή μη κατατεθειμένης διαθήκης συγκεκριμένου αποβιώσαντα σε συμβολαιογράφο κράτους-μέλους της Ε.Ε.
