Τόσο ο Τραμπ όσο και ο Ζελένσκι δήλωσαν ότι ελπίζουν να υπάρξουν τριμερείς συνομιλίες με τον Πούτιν, του οποίου, πάντως, οι δυνάμεις προχωρούν αργά προς τα ανατολικά της Ουκρανίας.
Ο Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε τη Δευτέρα στον Βολοντίμιρ Ζελένσκι ότι οι ΗΠΑ θα συμβάλουν στις εγγυήσεις ασφάλειας στην Ουκρανία, μετά από οποιαδήποτε ειρηνευτική συμφωνία. Ωστόσο το εύρος της εν λόγω βοήθειας ή πώς θα λειτουργήσει δεν είναι ακόμη σαφές. «Όσον αφορά την ασφάλεια, θα υπάρξει μεγάλη βοήθεια», δήλωσε ο Τραμπ στους δημοσιογράφους, μετά τις συναντήσεις στον Λευκό Οίκο, προσθέτοντας ότι θα συμμετάσχουν και ευρωπαϊκές χώρες. «Αυτές αποτελούν την πρώτη γραμμή άμυνας επειδή βρίσκονται εκεί, αλλά θα τις βοηθήσουμε».
Μέχρι τώρα, οι ΗΠΑ ήταν απρόθυμες να αναλάβουν οποιαδήποτε δέσμευση προς αυτή την κατεύθυνση, αφήνοντας το ζήτημα στη Βρετανία και τη Γαλλία με τον λεγόμενο «Συνασπισμό των Προθύμων» τους. Αλλά μετά από τις συνομιλίες της Δευτέρας στον Λευκό Οίκο ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε ότι αυτές οι εγγυήσεις ασφάλειας θα μπορούσαν να ικανοποιηθούν από τα ευρωπαϊκά έθνη σε «συντονισμό με τις Ηνωμένες Πολιτείες».
Ο Ζελένσκι αναφέρθηκε δημόσια στην αγοράς αμερικανικών όπλων αξίας δισεκατομμυρίων
Ο Ζελένσκι χαιρέτισε την υπόσχεση ως «ένα σημαντικό βήμα προς τα εμπρός», προσθέτοντας ότι οι εγγυήσεις θα «καθοριστούν επίσημα σε έγγραφο εντός των επόμενων 10 ημερών». Μάλιστα αναφέρθηκε δημόσια στο γεγονός ότι η Ουκρανία προσφέρθηκε να αγοράσει αμερικανικά όπλα αξίας περίπου 90 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Τόσο ο ίδιος όσο και ο Αμερικανός ομόλογός του δεν έκρυψαν πως τα συγκεκριμένα χρήματα προέρχονται κυρίως από τους Ευρωπαίους εταίρους της Ουκρανίας μέσα από το δίαυλο του ΝΑΤΟ.
Μακρινή η συμφωνία – Ετοιμάζεται για την τριμερή ο Τραμπ
Ο τόνος τη Δευτέρα ήταν πολύ πιο θερμός από την καταστροφική συνάντηση στο Οβάλ Γραφείο, όπου ο Τραμπ και ο αντιπρόεδρος JD Vance επέκριναν δημοσίως τον Ουκρανό ηγέτη τον Φεβρουάριο. Ωστόσο, μια ειρηνευτική συμφωνία εξακολουθεί να φαίνεται μακρινή.
Λίγο πριν από την έναρξη των συνομιλιών, το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών απέκλεισε την αποστολή στρατευμάτων από χώρες του ΝΑΤΟ για να βοηθήσουν στην εξασφάλιση μιας ειρηνευτικής συμφωνίας, προσθέτοντας επιπλοκές στην πρόταση του Τραμπ.
Τόσο ο Τραμπ όσο και ο Ζελένσκι δήλωσαν ότι ελπίζουν η συνάντηση της Δευτέρας να οδηγήσει τελικά σε τριμερείς συνομιλίες με τον Πούτιν, του οποίου, πάντως, οι δυνάμεις προχωρούν αργά προς τα ανατολικά της Ουκρανίας.
Σε μια ανάρτηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αργά τη Δευτέρα, ο Τραμπ δήλωσε ότι είχε καλέσει τον Ρώσο ηγέτη και είχε αρχίσει να οργανώνει μια συνάντηση μεταξύ του Πούτιν και του Ζελένσκι, η οποία θα ακολουθηθεί από μια τριμερή σύνοδο κορυφής μεταξύ των τριών προέδρων.
Ο Τραμπ είπε στους Ευρωπαίους ηγέτες ότι ο Πούτιν πρότεινε αυτή τη σειρά, σύμφωνα με πηγή της ευρωπαϊκής αντιπροσωπείας, μεταδίδει το Reuters.
Αν και το Κρεμλίνο δεν έχει ανακοινώσει δημοσίως τη συμφωνία του, ανώτερος αξιωματούχος της αμερικανικής κυβέρνησης δήλωσε ότι η συνάντηση Πούτιν-Ζελένσκι θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί στην Ουγγαρία. Οι δύο ηγέτες θα συναντηθούν εντός των επόμενων δύο εβδομάδων, σύμφωνα με τον Γερμανό καγκελάριο Φρίντριχ Μερτς.
Οι τελευταίες άμεσες συνομιλίες μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας πραγματοποιήθηκαν στην Τουρκία τον Ιούνιο. Ο Πούτιν απέρριψε τη δημόσια πρόσκληση του Ζελένσκι να τον συναντήσει πρόσωπο με πρόσωπο εκεί και έστειλε αντ’ αυτού μια αντιπροσωπεία χαμηλού επιπέδου.
Ο σύμβουλος του Κρεμλίνου Γιούρι Ουσάκοφ δήλωσε σε ηχητική δήλωση στο Telegram τη Δευτέρα ότι ο Τραμπ και ο Πούτιν συζήτησαν «την πιθανότητα αναβάθμισης του επιπέδου των εκπροσώπων από την ουκρανική και τη ρωσική πλευρά… που θα συμμετέχουν στις προαναφερθείσες άμεσες διαπραγματεύσεις».
Παζάρι για τα εδάφη
Το παζάρι που βρίσκεται σε εξέλιξη αφορά τα εδάφη της Ουκρανίας. Η «ανταλλαγή εδαφών» είναι η λέξη κλειδί στην εκκολαπτόμενη ειρηνευτική διαδικασία του Τραμπ, για να δημιουργηθεί μια νέα οριοθέτηση μεταξύ μιας διευρυμένης Ρωσίας και μιας μειωμένης Ουκρανίας, αναφέρει το CNN
Σύμφωνα με αξιωματούχους που ενημερώθηκαν για τη σύνοδο κορυφής του Τραμπ με τον Πούτιν, ο Ρώσος ηγέτης επιδιώκει να κατακτήσει εδάφη μέσω διαπραγματεύσεων, τα οποία τα στρατεύματά του δεν έχουν καταφέρει να καταλάβουν, συμπεριλαμβανομένης της οικονομικής και βιομηχανικής περιοχής του Ντονμπάς στην ανατολική Ουκρανία.
Ο όρος «ανταλλαγή εδαφών» ουσιαστικά κρύβει την πραγματική του σημασία. Η Ουκρανία, σύμφωνα με το ρωσικό σχέδιο, θα εμπλεκόταν σε διαπραγματεύσεις για διαφορετικά μέρη της επικράτειάς της. Ο Πούτιν θα έπαιρνε πολύτιμες στρατηγικές περιοχές και θα προσέφερε άλλες λιγότερο κρίσιμες που έχει ήδη καταλάβει αλλού εντός της Ουκρανίας.
Οι ανταλλαγές εδαφών δημιουργούν αναταραχές και πυροδοτούν μελλοντικές διαμάχες.
Στις ανακοινώσεις, αλλά και στα όσα διέρρευσαν για τις συνομιλίες δεν υπήρξε σχεδόν καμία αναφορά στο ζήτημα και τις βαρύτατες απαιτήσεις της Μόσχας. Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι είπε ότι το ζήτημα των εδαφών «θα το συζητήσουμε εγώ και ο Πούτιν», χωρίς να δώσει περισσότερες διευκρινίσεις. Σύμφωνα με τη Wall Street Journal, ο Ζελένσκι φέρεται να μην απέρριψε κατηγορηματικά το ενδεχόμενο υποχωρήσεων, τονίζοντας, πάντως, συγκεκριμένες δυσκολίες όπως η μετακίνηση πληθυσμού και το συνταγματικό φρένο στην παραχώρηση επαφών.
Ο Πούτιν στη συνάντησή του με τον Τραμπ φέρεται να πρότεινε να σταματήσει η ρωσική επίθεση και να «παγώσει» η γραμμή του μετώπου στην Ουκρανία, με αντάλλαγμα ο ουκρανικός στρατός να αποσυρθεί από το σύνολο του Ντονμπάς (Ντονέτσκ και Λουγκάνσκ), το οποίο οι ρωσικές δυνάμεις ελέγχουν κατά περίπου 85%. Για Χερσώνα και Ζαπορίζια εμφανίστηκε θετικός να παγώσει το μέτωπο στα εδάφη που ελέγχει στρατιωτικά.
Η Ρωσία απορρίπτει την ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ και ζητά επιπλέον «αποστρατιωτικοποίηση», δηλαδή να πάψουν οι Δυτικοί να στέλνουν όπλα και να επιβληθούν περιορισμοί στις ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις.
Επίσης εμμένει στη θέση της ότι επιδιώκει συνολική «συμφωνία ειρήνης» και πως μια εκεχειρία θα λειτουργούσε σαν μια «παγίδα» για την ίδια και μια ευκαιρία για την Ουκρανία να ανασυγκροτηθεί.
Συμφωνία ενώ οι μάχες στην Ουκρανία συνεχίζονται
Εν τω μεταξύ, οι Ευρωπαίοι ηγέτες συμπεριλαμβανομένου και του Ζελένσκι, φρόντισαν να καλύψουν τις πολιτικές διαφωνίες με τον Τραμπ, κρατώντας τα σχόλιά τους ασαφή και φιλοφρονώντας τον Αμερικανό πρόεδρο. Ωστόσο προέτρεψαν τον Τραμπ να επιμείνει ώστε ο Πούτιν να συμφωνήσει σε κατάπαυση του πυρός στον πόλεμο που διαρκεί 3,5 χρόνια, προτού προχωρήσουν οι συνομιλίες.
Ο Τραμπ είχε προηγουμένως υποστηρίξει την πρόταση αυτή, αλλά άλλαξε στάση μετά τη συνάντησή του με τον Πούτιν την Παρασκευή, υιοθετώντας αντίθετα τη θέση της Μόσχας. Όπως δήλωσε στους δημοσιογράφους του άρεσε η ιδέα της κατάπαυσης του πυρός, αλλά οι δύο πλευρές θα μπορούσαν να εργαστούν για μια ειρηνευτική συμφωνία ενώ οι μάχες συνεχίζονται.
«Θα ήθελα να σταματήσουν, θα ήθελα να σταματήσουν», είπε. «Αλλά στρατηγικά αυτό θα μπορούσε να είναι μειονέκτημα για τη μία ή την άλλη πλευρά».
Ο Μερτς και ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν εξέφρασαν την υποστήριξή τους σε μια κατάπαυση του πυρός ως προϋπόθεση για οποιεσδήποτε άμεσες συνομιλίες με τη Ρωσία. Ο Μακρόν είπε επίσης ότι οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα πρέπει τελικά να συμπεριληφθούν σε οποιεσδήποτε ειρηνευτικές συνομιλίες.
«Όταν μιλάμε για εγγυήσεις ασφάλειας, μιλάμε για την ασφάλεια ολόκληρης της ευρωπαϊκής ηπείρου», είπε στον Τραμπ.
Έκτακτη σύνοδος της ΕΕ
Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αντόνιο Κόστα συγκάλεσε στο μεταξύ έκτακη σύνοδο κορυφής μέσω τηλεδιάσκεψης για τις 14.00 το μεσημέρι της Τρίτης, ώστε οι ηγέτες των κρατών μελών της ΕΕ να ενημερωθούν για όσα συνέβησαν στην Ουάσινγκτον και να συζητήσουν τις εξελίξεις.
