Πολιτικό-οικονομικό σκάνδαλο έχει ξεσπάσει στην Πολωνία, μετά τις αποκαλύψεις ότι ευρωπαϊκά κονδύλια πήγαν σε κυβερνητικά στελέχη, για αγορές ειδών πολυτελείας και επενδύσεις αμφιβόλου νομιμότητας.
Οικονομικό και πολιτικό σκάνδαλο έχει ξεσπάσει στην Πολωνία, μετά τις αποκαλύψεις ότι εκατομμύρια ευρώ από ευρωπαϊκά κονδύλια διατέθηκαν για πολυτελή αυτοκίνητα, γιοτ ακόμα και για swingers club – λέσχη ανταλλαγης συντρόφων.
Πρόκειται για ένα πρόγραμμα επιδοτήσεων για εστιατόρια, ξενοδοχεία και πολιτιστικούς χώρους, στο πλαίσιο του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης για την Πολωνία, μετά την πανδημία. Συνολικά το πρόγραμμα για μικρές επιχειρήσεις εστίασης-τουρισμού-ψυχαγωγίας, για να τις βοηθήσει να ανακάμψουν μετά τον κορονοϊό, έχει ύψος 1,2 δισ. ζλότι, ή 282,3 εκατομμύρια ευρώ.
Από αυτά έχουν καταβληθεί περίπου 110 εκατομμύρια ζλότι ή 25,8 εκατομμύρια ευρώ, ενώ πάνω από το 90% των κονδυλίων παραμένει «παγωμένο», μέχρι να γίνουν νέοι έλεγχοι.
Η υπουργός Αναπτυξιακών Πόρων και Περιφερειακής Πολιτικής της Πολωνίας Καταρζίνα Πελτσίσνκα Νάλετς, λετς, δήλωσε ότι δεν θα καταβληθούν επιπλέον χρήματα έως ότου ελεγχθούν ξεχωριστά οι περίπου 2.400 επιχορηγήσεις, που αντιστοιχούν στο σύνολο του ποσού.
Η κυβέρνηση του Ντόναλντ Τουσκ υποσχέθηκε ότι «κάθε ζλότι θα ελεγχθεί», κατηγορώντας την προηγούμενη κυβέρνηση του εθνικιστικού κόμματος «Νόμος και Δικαιοσύνη» (PiS) για τη βεβιασμένη εφαρμογή του προγράμματος.
Η υπουργό Αναπτυξιακών Πόρων σε συνέντευξη Τύπου διαβεβαίωσε ότι στόχος είναι να προστατευθεί η εμπιστοσύνη των πολιτών στα ευρωπαϊκά προγράμματα και να διασφαλιστεί ότι τα χρήματα θα φτάσουν στους πραγματικούς δικαιούχους.
Το Ταμείο Ανάκαμψης στην Πολωνία
Όπως αναφέρει το Politico, oι Βρυξέλλες κρατούσαν δεσμευμένα για χρόνια τα συνολικά κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης για την Πολωνία, ύψους 59,8 δισεκατομμυρίων ευρώ. Τα χρήματα είχαν «παγώσει», λόγω των έντονων ανησυχιών των Βρυξελλών για τη δυσυλειτουργία του κράτους δικαίου στην Πολωνία, υπό την προηγούμενη κυβέρνηση. Η τελική αποδέσμευση του ποσού το 2024, θεωρήθηκε σημαντική νίκη για τον σημερινό πρωθυπουργό Ντόναλντ Τουσκ, ένα χρόνο μετά τη νίκη του στις εκλογές του 2023.
Σεξ κλαμπ και Porsche Cayenne
Ωστόσο, ένας διαδραστικός διαδικτυακός χάρτης των δικαιούχων, που δημοσιεύθηκε την περασμένη εβδομάδα, προκάλεσε σάλο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Οι επιχορηγήσεις ξοδεύτηκαν μεταξύ άλλων σε σκάφη, πολυτελή έπιπλα, σπα, σολάριουμ και ιδιωτικά resort. Έκπληκτοι οι Πολωνοί ψηφοφόροι είδαν ότι ανάμεσα στα είδη πολυτελείας που εγκρίθηκαν για επιχορηγήσεις ήταν αυτοκίνητα Porsche Cayenne, Lexus και Range Rover Sport. Μάλιστα ένας επιχειρηματίας έλαβε επιχορήγηση 100.000 ευρώ για «διαφοροποίηση υπηρεσιών catering”, κατάχωρημένη στη διεύθυνση ενός swingers club (κλαμπ ανταλλαγής συντρόφων).
Όταν ο συγκεκριμένος επιχειρηματίας κλήθηκε να δώσει εξηγήσεις, είπε ότι δεν έχει κάνει τίποτα λάθος, αφού έχει γίνει ήδη έλεγχος για τη νομιμότητα των επιχορηγήσεων, και δεν υπάρχει λόγος για νέες έρευνες, όπως ζητάει ο Ντόναλντ Τουσκ.
Πολιτικό σκάνδαλο
Το αντιπολιτευόμενο κόμμα PiS εκμεταλλεύτηκε το σκάνδαλο για να κατηγορήσει την κυβέρνηση Τουσκ για νεποτισμό και σπατάλη και να επισημάνει ρωγμές στο εσωτερικό της κυβερνητικής συμμαχίας.
«Αυτά τα κονδύλια προορίζονταν για την ανοικοδόμηση της Πολωνίας μετά την πανδημία και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας», δήλωσε ο εκπρόσωπος του PiS Ραφάλ Μποτσένεκ σε ανακοίνωση την Τρίτη. «Ο Τουσκ υποσχέθηκε ανάπτυξη για όλους. Αυτό που νιώθουμε είναι μια τεράστια δυσοσμία — και ένα τεράστιο χρέος που θα πρέπει να αποπληρώσουμε όλοι».
Παραλάβαμε χάος λέει ο Τουσκ
Ο Τουσκ υπερασπίστηκε την κυβέρνησή του, κατηγορώντας την προηγούμενη κυβέρνηση του PiS ότι μπλόκαρε τα κονδύλια για χρόνια και επέβαλε μια βεβιασμένη διάθεσή τους.
«Η ευθύνη για αυτό το μακροχρόνιο χάος βαρύνει εξ ολοκλήρου τους προκατόχους μας, οι οποίοι μπλόκαραν αυτά τα κονδύλια και μας άφησαν πολύ λίγο χρόνο για να τα διαθέσουμε σωστά, ώστε να φτάσουν στις πολωνικές επιχειρήσεις.
«Για να διασφαλιστεί η αποδέσμευση των κονδυλίων, το υπουργείο Οικονομικών χαλάρωσε τις διαδικασίες και ορισμένοι εκμεταλλεύτηκαν την κατάσταση, πραγματοποιώντας δαπάνες που, δικαίως, ο κόσμος θεωρεί αμφισβητήσιμες, αν όχι εξοργιστικές», πρόσθεσε.
Εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ότι η εκτελεστική εξουσία της ΕΕ «παρακολουθεί στενά την κατάσταση», αλλά τόνισε ότι η ευθύνη για τη διαχείριση των κονδυλίων ανήκει στη Βαρσοβία.
Ψιλικατζήδες σε σχέση με τις γαλάζιες ακρίδες
Πάντως αν κρίνουμε από τα ποσά που ήρθαν στο φως, φαίνεται ότι οι διαπλεκόμενοι επιχειρηματίες στην Πολωνία είναι «ψιλικατζήδες», αν τους συγκρίνουμε με τις δικές μας «γαλάζιες ακρίδες» του σκανδάλου του ΟΠΕΚΕΠΕ.
Για παράδειγμα, όπως αναφέρει σχετικό δημοσίευμα, 120.000 ευρώ πήγαν στη σύμβουλο του κυβερνητικού συνασπισμού Ιζαμπέλα Πιατσέσκα, για να φτιάξει «ζώνη χαλάρωσης» στο δικό της ιδιωτικό παραθεριστικό resort. Άλλα 120.000 ευρώ πήγαν στη σύζυγο κυβερνητικού γερουσιαστή για να φτιάξει σπα στο ξενοδοχείο που διαχειρίζεται το ζεύγος. Μια άλλη σύζυγος βουλευτή, του Άρθουρ Λάτσκι, που θεωρείται ο πλουσιότερος στην Πολωνία σύμφωνα με το Πόθεν Έσχες του, έλαβε τρεις επιχορηγήσεις 250.000 ευρώ για να αναπτύξει την ξενοδοχειακή του επιχείρηση.
Όλοι αυτοί μαζί, δεν φτάνουν ούτε στο δαχτυλάκι της πολιτεύτριας της ΝΔ Καλλιόπης Σεμερτζίδου, που μαζί με το σύζυγο και την οικογένειά της φέρεται να εισέπραξαν παρανόμως επιδοτήσεις ύψους 2,5 εκατομμυρίων από τον ΟΠΕΚΕΠΕ.
