“Πολεοδομικός Σχεδιασμός Κω-Νισύρου: Από τα Λάθη του Παρελθόντος στις Προκλήσεις του Σήμερα”
Ο Ν. Μυλωνάς αναλύει τον χωροταξικό και πολεοδομικό σχεδιασμό στην Κω και τη Νίσυρο, επισημαίνοντας τις αδυναμίες, τις καθυστερήσεις και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι τοπικές κοινωνίες. Τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια (ΤΠΣ) παρουσιάζονται ως βασικό εργαλείο που διαμορφώνει το μέλλον των περιοχών, αλλά συχνά υπολείπεται των αναγκών και των δυνατοτήτων του τόπου.
Ο Μυλωνάς θυμάται τις αποτυχημένες προσπάθειες χωροταξικού σχεδιασμού της δεκαετίας του 1990, περιγράφοντας ένα πλαίσιο όπου η πολιτική ηγεσία δεν κατάφερε να ανταποκριθεί στις ανάγκες της κοινωνίας. Επικρίνει την έλλειψη προγραμματισμού, καθώς και την αδυναμία εφαρμογής τεχνοκρατικών λύσεων που θα μπορούσαν να εξισορροπήσουν περιβαλλοντικές, κοινωνικές και οικονομικές παραμέτρους.
Η Σημερινή Πραγματικότητα
Σήμερα, ο σχεδιασμός δεν φαίνεται ικανός να αλλάξει το μοντέλο ανάπτυξης που βασίζεται στην υπερβολική εξάρτηση από τον τουρισμό. Ο Μυλωνάς εκφράζει την ανησυχία του για την έλλειψη περιορισμών στις δραστηριότητες που καταναλώνουν φυσικούς πόρους, υποβαθμίζοντας το περιβάλλον και την ποιότητα ζωής.
Επισημαίνει την απουσία μιας συνολικής προσέγγισης που θα λαμβάνει υπόψη τις κοινωνικές ανάγκες και τη βιωσιμότητα, τονίζοντας πως το νέο ΤΠΣ, αντί να αποτελέσει εργαλείο αλλαγής, κινδυνεύει να επικυρώσει ήδη υφιστάμενες προβληματικές καταστάσεις.
Παραδείγματα Προβληματικού Σχεδιασμού
Η πρόσφατη αποτύπωση δραστηριοτήτων στην περιοχή του «Αη Γιώργη του Αρμά» στην Αντιμάχεια φέρνει στο φως την άναρχη ανάπτυξη: ΧΥΤΑ, μονάδες παραγωγής ασφαλτομίγματος και σκυροδέματος, εγκαταστάσεις αποθήκευσης υγραερίου, και άλλες βιομηχανικές δραστηριότητες λειτουργούν χωρίς υποδομές, δίχως επαρκείς δρόμους ή πράσινο.
Ο Μυλωνάς σχολιάζει πώς ο χωροταξικός σχεδιασμός δεν προηγήθηκε αλλά ακολούθησε, απλώς για να “νομιμοποιήσει” τις ήδη υφιστάμενες καταστάσεις.
Προτάσεις για το Μέλλον
Ολοκληρώνοντας, ο Μυλωνάς καλεί για έναν πιο υπεύθυνο, προληπτικό σχεδιασμό, με γνώση των διεθνών πρακτικών και των ορίων που θέτει ο φυσικός χώρος. Υπογραμμίζει την ανάγκη σύγκρισης με το διεθνές γίγνεσθαι, φέρνοντας ως παράδειγμα τις κινητοποιήσεις στην Αλικαρνασσό και το Turgutreis, όπου οι τοπικές κοινωνίες αντέδρασαν σε υπερβολικές αναπτύξεις.
Ο διάλογος γύρω από το ΤΠΣ Κω-Νισύρου, όπως αναφέρει, πρέπει να επικεντρωθεί στη δημιουργία ενός ισορροπημένου μοντέλου ανάπτυξης, λαμβάνοντας υπόψη τις ανάγκες των πολιτών και την προστασία του περιβάλλοντος, μακριά από ιδεολογίες μονοδιάστατης επιχειρηματικής εκμετάλλευσης.
