«Βιώσιμη Κως»: Χάθηκε μια ευκαιρία – ώρα για σοβαρές αποφάσεις
Το περασμένο φθινόπωρο, 1.600 κάτοικοι της Κω υπέγραψαν ένα τεκμηριωμένο κείμενο αιτημάτων. Δεν ζήτησαν την απόρριψη του τουρισμού – αλλά τη βιώσιμη και υπεύθυνη διαχείρισή του. Τη χάραξη μιας αναπτυξιακής πορείας που θα σέβεται τους φυσικούς πόρους, τις κοινωνικές ισορροπίες και την ποιότητα του ίδιου του τουριστικού προϊόντος.
Το αίτημα αυτό δεν ήταν γενικόλογο ή θεωρητικό. Αντικατόπτριζε μια ώριμη κοινωνική στάση, που αναγνωρίζει μεν τα οφέλη της τουριστικής ανάπτυξης, αλλά αγωνιά – και δικαίως – για τα όριά της. Όλο και περισσότερα μέσα ενημέρωσης επισημαίνουν σήμερα τον κίνδυνο μη αναστρέψιμων αλλοιώσεων στο τοπίο και τον χαρακτήρα του νησιού.
Αρχικά, η τοπική αυτοδιοίκηση φάνηκε να αντιλαμβάνεται τη σοβαρότητα. Όμως, η συνέχεια δεν υπήρξε αντάξια των προσδοκιών. Η πολυαναμενόμενη μελέτη φέρουσας ικανότητας, ένα κρίσιμο εργαλείο για τη βιώσιμη ανάπτυξη και απαραίτητο συμπλήρωμα του Τοπικού Πολεοδομικού Σχεδίου, δεν υλοποιήθηκε την άνοιξη – όπως είχε εξαγγελθεί. Ένα πολύτιμο χρονικό παράθυρο χάθηκε. Όχι από αμέλεια, αλλά από συνειδητή αδράνεια.
Η έννοια της φέρουσας ικανότητας είναι διεθνώς αναγνωρισμένη. Στην Ελλάδα, όμως, παραμένει εκτός ουσιαστικής πολιτικής πρακτικής. Και η Κως αποτελεί ίσως το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα γιατί αυτό πρέπει να αλλάξει:
-
1,5 εκατομμύριο επισκέπτες ετησίως
-
37.000 μόνιμοι κάτοικοι
-
Αυξανόμενη πίεση σε υποδομές, φυσικούς πόρους και κοινωνική συνοχή
Σε πρόσφατη έρευνα που διοργάνωσε η «Βιώσιμη Κως», 200 κάτοικοι του νησιού αποτύπωσαν με σαφήνεια τις απόψεις τους:
-
Η οικονομική κατάσταση αξιολογήθηκε θετικά (6,7/10)
-
Η προσωπική αξία που έχει το νησί για τους ίδιους επίσης (6,2/10)
Όμως: -
9 στους 10 βλέπουν φαινόμενα υπερτουρισμού
-
Μόνο 1 στους 4 πιστεύει πως η γνώμη των πολιτών λαμβάνεται υπόψη
-
Το 88% θεωρεί αναποτελεσματικό το υπάρχον μοντέλο τουριστικής διακυβέρνησης
Το σημαντικότερο: οι απαντήσεις δεν ήταν καταγγελτικές. Ήταν νηφάλιες, σοβαρές και συνεπείς. Οι πολίτες δεν απορρίπτουν τον τουρισμό· ζητούν υπεύθυνο σχεδιασμό.
Ως «Βιώσιμη Κως», θα συνεχίσουμε να θέτουμε κρίσιμα, τεκμηριωμένα ερωτήματα προς τις αρμόδιες αρχές, εντοπίζοντας τα σημεία όπου απαιτείται παρέμβαση. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα: η διαχείριση των υδατικών πόρων. Σήμερα, κανείς δεν γνωρίζει με ακρίβεια πόσες γεωτρήσεις λειτουργούν στο νησί – νόμιμες ή παράνομες. Η απουσία καταγραφής και ελέγχου γεννά σοβαρά ερωτήματα για τη βιωσιμότητα της υδροδότησης και την ανθεκτικότητα της Κω στις αυξανόμενες πιέσεις.
Η τεκμηρίωση αυτών των ζητημάτων είναι προϋπόθεση για σοβαρό, ρεαλιστικό σχεδιασμό. Τα προβλήματα είναι γνωστά. Αυτό που λείπει – και επείγει – είναι η βούληση για λύσεις.
